วิเคราะห์รัฐธรรมนูญประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน ฉบับปัจจุบันในแง่การเสริมสร้างเสถียรภาพและประสิทธิภาพของรัฐบาล

Abstract

ปัญหาที่เกี่ยวกับกฎหมายรัฐธรรมนูญในทางวิชารัฐศาสตร์ ส่วนใหญ่อยู่ตรงที่ว่าวิธีการ หรือมาตรการต่าง ๆ ที่มีกำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญนั้น จะมีผลเสริมสร้างเสถียรภาพและประสิทธิภาพให้แก่รัฐบาลได้เพียงใด รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน (The Basic Law) ได้ประกาศใช้มาตั้งแต่ ค.ศ. 1949 จนถึงปัจจุบัน นับเป็นเวลาเกือบ 28 ปี ช่วงระยะเวลาอันยาวนานแห่งการใช้รัฐธรรมนูญฉบับนี้ ได้ทำให้เยอรมันผู้ซึ่งเคยประสพกับความพ่ายแพ้สงครามโลกถึง 2 ครั้ง ได้ก้าวไปไกลเกินความคาดหมายทั้งทางด้านเศรษฐกิจ การเมืองและสังคม มาตรการต่าง ๆ ที่มีกำหนดไว้ในเนื้อหาสาระของรัฐธรรมนูญได้มีส่วนสำคัญในการเสริมสร้างและฟื้นฟูประเทศได้อย่างน่าพึงพอใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านเสถียรภาพและประสิทธิภาพของฝ่ายรัฐบาลที่รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันได้กำหนดกลไกนานาประการที่มีผลเอื้ออำนวยประกอบกับการมีปัจจัยหรือเงื่อนไขอีกหลายประการที่มาช่วยสนับสนุนให้มาตรการดังกล่าวที่มีระบุไว้ในรัฐธรรมนูญได้ปรากฏเด่นชัดขึ้นเงื่อนไขทางบวกเหล่านี้ได้แก่ อาทิ ระบบพรรคการเมืองและการเลือกตั้ง, ระบบเศรษฐกิจ, ระบบการศึกษา ตลอดจนสภาพสังคมและวัฒนธรรมทางการเมืองภายในประเทศ ความสำเร็จของรัฐธรรมนูญเยอรมันในด้านการเสริมสร้างเสถียรภาพและประสิทธิภาพของรัฐบาลน่าจะเป็นตัวอย่างแนวทางการศึกษาและหาทางออกให้กับประเทศที่พัฒนาแล้วและประเทศที่กำลังพัฒนาอีกหลายประเทศที่มีปัญหาเกี่ยวกับกลไกทางรัฐธรรมนูญ ซึ่งเยอรมันได้เคยผ่านวิกฤตการณ์นี้มาแล้วประสพกับความสำเร็จได้เป็นอย่างดี