การบริหารงานการประถมศึกษาของคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัด ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1. เพื่อศึกษาการบริหารงานการประถมศึกษาของคณะกรรมการประถมศึกษาจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2. เพื่อเปรียบเทียบความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา ที่มีขนาดโรงเรียนต่างกัน เกี่ยวกับการบริหารงานการประถมศึกษาของคณะกรรมการประถมศึกษาจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3. เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคของการการบริหารงานการประถมศึกษาของคณะกรรมการประถมศึกษาจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ วิธีดำเนินการวิจัย กลุ่มตัวอย่างประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติใน 9 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งกำหนดตามขนาดกลุ่มตัวอย่างของ Krejcie และ Morgan ได้จำนวน 370 คน กลุ่มตัวอย่างประชากรจำแนกตามขนาดของโรงเรียนในแต่ละจังหวัดได้มาโดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบศึกษาข้อมูลจากเอกสารซึ่งใช้วิเคราะห์รายงานการประชุมของคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัด กับแบบสอบถามซึ่งเป็นแบบตรวจสอบรายการ มาตราส่วนประมาณค่าและคำถามแบบปลายเปิด สถานภาพของผู้ตอบแบบสอบถาม ความคิดเห็นเกี่ยวกับการบริหารงานและปัญหา และอุปสรรคของการบริหารงานการประถมศึกษาของคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัด เกี่ยวกับงานในอำนาจหน้าที่ 7 ด้าน คือ (1) การกำหนดนโยบายการดำเนินงาน และแผนพัฒนาการประถมศึกษาของจังหวัด (2) การจัดตั้งและจัดสรรงบประมาณเพื่อการประถมศึกษา (3) การจัดตั้ง บริหาร รวม ปรับปรุง และเลิกล้มโรงเรียน (4) การแต่งตั้งหัวหน้าการประถมศึกษาอำเภอ/กิ่งอำเภอ และผู้บริหารโรงเรียน (5) การพิจารณาความดีความชอบประจำปีของข้าราชการครู (6) การออกระเบียบปฏิบัติงานในหน้าที่ (7) ปฏิบัติการอื่นตามกฎหมายกำหนดและตามที่คณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติมอบหมาย จากแบบสอบถามที่ส่งไปและรับคืนทางไปรษณีย์จำนวน 370 ฉบับ ได้รับคืน 317 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 83.68 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีคำนวณค่าร้อยละ ค่ามัชฌิมเลขคณิต ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและเปรียบเทียบความคิดเห็นระหว่างกลุ่มด้วยค่า ไค-สแควร์ และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว สรุปผลการวิจัย 1. จากการวิเคราะห์เอกสารรายงานการประชุม พบว่ามีการประชุมคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัด ระหว่างปี 2523-2527 จำนวน 266 ครั้ง เวลาในการประชุมคิดเฉลี่ยครั้งละ 3 ชั่วโมง 13 นาที ผู้ที่มาประชุมมากที่สุด คือผู้อำนวยการการประถมศึกษาจังหวัด กรรมการที่มาประชุมน้อยที่สุดได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิโดยการแต่งตั้ง ผู้ที่มีบทบาทในการอภิปรายมากที่สุดคือ กรรมการผู้แทนข้าราชการครู ส่วนผู้ที่บทบาทในการอภิปรายน้อยที่สุด คือ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด การประชุมส่วนใหญ่เป็นการพิจารณาให้ความเห็นชอบ และเรื่องที่ประชุมมากที่สุดคือการแต่งตั้ง และย้ายผู้บริหารโรงเรียน ส่วนเรื่องที่มีการประชุมน้อยที่สุดคือการออกระเบียบเกี่ยวกับการปฏิบัติงานในหน้าที่ 2. จากแบบสอบถาม พบว่า 2.1 ผู้บริหารโรงเรียนประถมศึกษาส่วนใหญ่เป็นชาย มีวุฒิปริญญาตรี อายุราชการ 21 ปีขึ้นไป และอยู่ในตำแหน่งผู้บริหารการศึกษา 5 ปีลงไป 2.2 ผู้บริหารโรงเรียนส่วนใหญ่เห็นว่าคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัดได้มีการพิจารณากำหนดนโยบายและแผนพัฒนาการประถมศึกษาจังหวัด ซึ่งนโยบายและแผนที่กำหนดขึ้นมีความสอดคล้องกับความต้องการของท้องถิ่น การจัดตั้งและจัดสรรงบประมาณตามขนาดของโรงเรียนมีความเหมาะสมแต่ยังไม่เพียงพอกับความต้องการของโรงเรียน การจัดตั้งรวม และเลิกล้มโรงเรียนประถมศึกษาเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการประถมศึกษาแห่งชาติ และไม่กระทบกระเทือนต่อบุคลากรและชุมชน แต่ไม่สามารถแก้ปัญหาในการจัดการศึกษาได้เพราะมีปัญหาต่าง ๆ ตามมาอีกมาก การแต่งตั้งหัวหน้าการประถมศึกษาอำเภอ/กิ่งอำเภอและผู้บริหารโรงเรียน ส่วนใหญ่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ และมีความเป็นธรรม การพิจารณาความดีความชอบประจำปีของข้าราชการครู ส่วนใหญ่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ มีความเป็นธรรมและเป็นไปตามที่โรงเรียนเสนอ การออกระเบียบเกี่ยวกับการปฏิบัติงานในหน้าที่ส่วนใหญ่มีแทบทุกจังหวัด แต่ไม่สามารถแก้ปัญหาในการปฏิบัติงานได้ การปฏิบัติงานอื่นตามที่กฎหมายกำหนดและตามที่คณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติมอบหมายเป็นไปอย่างเหมาะสม และสอดคล้องกับความต้องการของท้องถิ่น เมื่อเปรียบเทียบความคิดเห็นของผู้บริหารโรงเรียนทั้งสามขนาด ปรากฏว่ามีความเห็นไม่แตกต่างกัน 31 ข้อ ในจำนวน 37 ข้อ ส่วนที่มีความเห็นแตกต่างกัน 6 ข้อ ได้แก่ (1) การกำหนดนโยบายการดำเนินงานการประถมศึกษาของจังหวัด (2) ความสอดคล้องระหว่างนโยบายการดำเนินงานกับความต้องการของท้องถิ่น (3) การจัดตั้งโรงเรียนประถมศึกษาตามหลักเกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ (4) ผลกระทบของการยุบรวม และเลิกล้มโรงเรียนประถมศึกษาต่อบุคลกรในโรงเรียน (5) ผลกระทบของการยุบ รวม และเลิกล้มโรงเรียนประถมศึกษาต่อการแก้ปัญหาในการจัดการศึกษา (6) การกำหนดระเบียบและหลักเกณฑ์ในการพิจารณาความดีความชอบเพิ่มเติมจากหลักเกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ 2.3 จากการวิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคของการบริหารงานการประถมศึกษาของคณะกรรมการการประถมศึกษาจังหวัดพบว่า การบริหารงานทั้ง 7 ด้าน ส่วนใหญ่มีปัญหาอยู่ในระดับน้อย เมื่อวิเคราะห์ความแปรปรวนของผู้บริหารโรงเรียนทั้งสามขนาดปรากฏว่ามีความคิดเห็นไม่แตกต่างกัน