กองทุนเงินทดแทนในประเทศไทยในระยะเริ่มดำเนินการ

Abstract

กองทุนเงินทดแทนในประเทศไทยจัดตั้งขึ้นตามประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ 103 เพื่อเป็นทุนให้มีการจ่ายเงินทดแทนแก่ลูกจ้างผู้ประสบอันตรายจากการทำงาน ประกาศคณะปฏิวัติฉบับดังกล่าวมีผลให้มีการจัดตั้งสำนักงานกองทุนเงินทดแทนขึ้นภายใต้การบริหารงานของกรมแรงงาน เพื่อดำเนินการในเรื่องนี้ และเริ่มดำเนินการเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2517 โดยในขั้นแรกให้ความคุ้มครองเฉพาะลูกจ้างในกิจการที่มีขนาดลูกจ้างตั้งแต่ 20 คนขึ้นไปทำงานในเขตกรุงเทพมหานครเท่านั้น วิทยานิพนธ์เรื่องนี้จัดทำขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจะศึกษาว่า สำหรับภาวะการณ์ของประเทศไทยในปัจจุบันมีความจำเป็นหรือไม่เพียงใดที่จะต้องนำระบบกองทุนเงินทดแทนมาใช้ นอกเหนือจากการมีกฎหมายเงินทดแทนบังคับให้นายจ้างรับผิดชอบอยู่แล้ว นายจ้างและลูกจ้างจะได้รับประโยชน์จากกองทุนเงินทดแทนมากน้อยเพียงใด นอกจากนี้ยังต้องการศึกษาถึงระบบและวิธีการดำเนินงานกองทุนเงินทดแทน อาทิเช่น วิธีการเรียกเก็บเงินสมทบ การจ่ายเงินทดแทน การจัดการด้านการเงิน ตลอดจนพิจารณาถึงอุปสรรคและปัญหาต่างๆ ในการดำเนินงาน ผลจากการศึกษาวิจัยปรากฏว่า การให้นายจ้างรับผิดชอบจ่ายเงินทดแทนตามกฎหมายด้วยตนเองนั้นยังไม่เป็นหลักประกันที่เพียงพอแก่ลูกจ้าง ลูกจ้างผู้ประสบอันตรายส่วนมากได้รับเงินทดแทนไม่เต็มตามสิทธิที่ควรได้ ได้รับเงินล่าช้า ลูกจ้างผู้ประสบอันตรายและเรียกร้องเงินทดแทนจากนายจ้างมักต้องถูกออกจากงานในที่สุด การจัดตั้งกองทุนเงินทดแทนมีส่วนช่วยให้ลูกจ้างกล้าใช้สิทธิเรียกร้องเงินทดแทนมากขึ้น นายจ้างให้ความร่วมมือกับลูกจ้างในการช่วยเรียกร้องสิทธิจากกองทุนเงินทดแทนเป็นอย่างดี ดังจะเห็นได้จากสถิติการประสบอันตรายที่ได้รับแจ้งในปี พ.ศ. 2517 เพิ่มมากขึ้นกว่าปีที่แล้วๆ มาหลายเท่าตัว จากการศึกษาวิธีการดำเนินงานพบว่ากองทุนเงินทดแทนในประเทศไทยมีระเบียบและวิธีการดำเนินงานที่คล้ายคลึงกับการดำเนินงานกองทุนเงินทดแทนในสหรัฐอเมริกา แต่ยังไม่สมบูรณ์เท่า เช่น ไม่มีโครงการป้องกันการประสบอันตรายอย่างอื่นนอกเหนือไปจากการใช้อัตราเงินสมทบตามประสบการณ์เป็นมาตรการการลงโทษจ้างที่มีอัตราการประสบอันตรายสูง ไม่มีโครงการฟื้นฟูอาชีพผู้ประสบอันตราย เนื่องจากกฎหมายไม่เปิดโอกาสให้ดำเนินการในเรื่องเหล่านี้ได้ การดำเนินงานกองทุนเงินทดแทนในระยะแรก ยังไม่ได้รับความร่วมมือจากนายจ้าง ลูกจ้าง และบุคคลที่เกี่ยวข้องเท่าที่ควร กฎหมายเกี่ยวกับเงินทดแทนยังมีข้อบกพร่องบางประการซึ่งทำให้เกิดปัญหาในการปฏิบัติตามกฎหมาย นอกจากนี้การจัดตั้งสำนักงานกองทุนเงินทดแทนในรูปของส่วนราชการทำให้การบริหารงานไม่คล่องตัวเท่าที่ควร มีปัญหาเกี่ยวกับการบรรจุ โยกย้ายและเลื่อนตำแหน่งเจ้าหน้าที่ผู้บริหารงาน ทำให้ขาดแคลนเจ้าหน้าที่ที่มีความรู้ความสามารถและประสบการณ์ในการทำงาน ปัญหาต่างๆ เหล่านี้ควรจะได้รับการพิจารณาแก้ไข เพื่อให้การดำเนินงานได้ผลดีที่สุด ผู้ทำการศึกษาและวิจัยมีความเห็นว่า ควรจะแยกสำนักงานกองทุนเงินทดแทนออกมาจัดตั้งในรูปขององค์การกึ่งอิสสระ นอกจากนี้ยังมีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการแก้ไขข้อบกพร่องของกฎหมาย รวมทั้งการเผยแพร่ข่าวสารเกี่ยวกับกองทุนเงินทดแทนให้กว้างขวางยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตามข้อเสนอแนะที่ให้ไว้นี้จะสามารถนำไปใช้ปฏิบัติได้มากน้อยเพียงไร ย่อมขึ้นอยู่กับปัจจัยทางด้านอื่น เป็นต้นว่านโยบายทางการเมือง กฎหมาย การให้ความร่วมมือจากนายจ้าง ลูกจ้างและบุคคลที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น