ทัศนะของบุคลากรโรงพยาบาลต่อสภาพและบริการห้องสมุดโรงพยาบาลพระปกเกล้า จังหวัดจันทบุรี

Abstract

การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความคิดเห็นของบุคลากรโรงพยาบาลต่อสภาพและบริการห้องสมุดโรงพยาบาลพระปกเกล้า จังหวัดจันทบุรี ทั้งในเรื่องอาคารสถานที่ วัสดุครุภัณฑ์ วัสดุสิ่งพิมพ์ บุคลากรของห้องสมุด ระเบียบการใช้ห้องสมุด บริการต่างๆ ของห้องสมุด ตลอดจนความต้องการในการใช้บริการห้องสมุดรวมทั้งปัญหาและข้อเสนอแนะ เพื่อนำผลการศึกษามาเป็นแนวทางในการพัฒนาห้องสมุดโรงพยาบาลพระปกเกล้า และห้องสมุดโรงพยาบาลแห่งอื่น ๆ ด้วย ในการดำเนินการวิจัย ผู้วิจัยส่งแนบแบบสอบถามถึงบุคลากรโรงพยาบาลพระปกเกล้า 3 กลุ่ม คือ กลุ่มแพทย์ กลุ่มพยาบาล และกลุ่มนักวิชาการ รวม 360 ชุด ได้รับแบบสอบถามกลับคืนมา 283 ชุด คิดเป็นร้อยละ 78.61 ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มแพทย์เป็นผู้ที่ใช้ห้องสมุดมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 98.33 รองลงมาได้แก่กลุ่มนักวิชาการ ร้อยละ 95.24 ส่วนกลุ่มพยาบาลใช้ห้องสมุดเพียงร้อยละ 35.15 และกลุ่มพยาบาลซึ่งเป็นผู้ที่ไม่ใช้ห้องสมุดส่วนใหญ่ให้เหตุผลสำคัญในการไม่ใช้ห้องสมุดว่า ไม่มีเวลาไปใช้ห้องสมุด จากการศึกษาความคิดเห็นของผู้ใช้บริการห้องสมุดที่มีต่อสภาพและบริการของห้องสมุดแล้ว ปรากฏว่าบุคลากรทั้ง 3 กลุ่ม มีความคิดเห็นสรุปรวมว่า ห้องสมุดโรงพยาบาลพระปกเกล้าจัดอยู่ในเกณฑ์ดี ในด้านต่าง ๆ ดังนี้ คือ อาคารสถานที่ วัสดุครุภัณฑ์ บุคลากรของห้องสมุด ระเบียบการใช้ห้องสมุด และบริการต่าง ๆ ของห้องสมุด โดยมีค่าเฉลี่ของน้ำหนักความคิดเห็นในเรื่อง การปฏิบัติงานของบุคลากรห้องสมุดสูงสุด ส่วนค่าเฉลี่ยของน้ำหนักความคิดเห็นรวมของบุคลากรทั้ง 3 กลุ่ม ที่อยู่ในเกณฑ์ปานกลางนั้นมีเพียงเรื่องเดียว ได้แก่ เรื่องวัสดุสิ่งพิมพ์ของห้องสมุด เมื่อทำการวิเคราะห์ความแปรปรวนของค่าเฉลี่ยของน้ำหนักความคิดเห็นต่อสภาพและบริการของห้องสมุดของบุคลากรทั้ง 3 กลุ่มแล้ว พบว่ามีความแตกต่างกันในรายละเอียดย่อยบางเรื่องดังนี้ คือเรื่อง บุคลากรของห้องสมุด ระเบียบการใช้ห้องสมุด โดยเฉพาะเรื่องวัสดุสิ่งพิมพ์ของห้องสมุด ปรากฏว่ากลุ่มแพทย์มีความเห็นว่าวัสดุสิ่งพิมพ์ของห้องสมุดจัดอยู่ในเกณฑ์ดี แต่กลุ่มพยาบาลและกลุ่มนักวิชาการเห็นว่าวัสดุสิ่งพิมพ์ของห้องสมุด จัดอยู่ในระดับปานกลางเท่านั้น สำหรับความต้องการในการใช้บริการต่าง ๆ ของห้องสมุด พบว่าบุคลากรทั้ง 3 กลุ่ม มีความต้องการในการใช้บริการอยู่ในระดับปานกลาง โดยต้องการใช้บริการยืม – คือหนังสือ วารสารและสิ่งพิมพ์มากที่สุด บริการอื่น ๆ ที่อยู่ในเกณฑ์ปานกลางสูงสุด ได้แก่บริการการถ่ายเอกสาร ส่วนบริการที่ผู้ใช้มีความต้องการอยู่ในระดับน้อยได้แก่บริการขอถ่ายเอกสารจากต่างประเทศ เมื่อวิเคราะห์ความแปรปรวนของความต้องการ ปรากฏว่าบุคลากรทุกกลุ่มมีความต้องการแตกต่างกัน ส่วนการเปรียบเทียบในระหว่างกลุ่มแพทย์ด้วยกัน พบว่าแพทย์และทันตแพทย์มีความคิดเห็นในเรื่องสภาพและบริการของห้องสมุดแตกต่างจากแพทย์ฝึกหัดและนิสิตแพทย์ในเรื่อง วัสดุสิ่งพิมพ์และบริการต่าง ๆ ของห้องสมุด เมื่อเปรียบเทียบความต้องการในการใช้บริการต่าง ๆ ของบุคลากรกลุ่มนี้ พบว่ามีความแตกต่างกัน ในกลุ่มพยาบาลซึ่งประกอบด้วยพยาบาลและเจ้าหน้าที่พยาบาล ปรากฏว่ามีความคิดเห็นต่อสภาพและบริการของห้องสมุดแตงต่างกันเฉพาะในเรื่องวัสดุสิ่งพิมพ์และในเรื่องของความต้องการในการใช้บริการต่าง ๆ ของห้องสมุด พบว่ามีความแตกต่างกันด้วย จากผลของการวิจัย มีข้อเสนอแนะเพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาห้องสมุดโรงพยาบาลพระปกเกล้าคือ ห้องสมุดควรเตรียมการกำหนดเนื้อที่สำหรับการขยายตัวของห้องสมุดในอนาคต ซึ่งอาจทำได้โดยการเปิดห้องสมุดพยาบาลเป็นห้องสมุดสาขา หรือใช้วิธีจัดเก็บสิ่งพิมพ์ในรูปวัสดุย่อส่วน ห้องสมุดโรงพยาบาลพระปกเกล้าควรสร้างความร่วมมือระหว่างห้องสมุดโรงพยาบาลที่อยู่ในภาคตะวันออกและห้องสมุดที่ร่วมอยู่ในโครงการส่งเสริมการศึกษาแพทย์สำหรับชาวชนบท ห้องสมุดควรเพิ่มการประชาสัมพันธ์ห้องสมุดสำหรับกลุ่มผู้ใช้ที่เป็ยพยาบาล และควรให้บุคลากรทุกฝ่ายของโรงพยาบาลมีส่วนร่วมในการสั่งซื้อหนังสือและสิ่งพิมพ์เข้าห้องสมุด นอกจากนี้บรรณารักษ์ของห้องสมุดควรพัฒนางานบริการต่าง ๆ ของห้องสมุดที่จัดให้บริการอยู่แล้วในปัจจุบัน อาทิ เพิ่มวิธีการแนะนำการใช้ห้องสมุด ลดราคาค่าถ่ายเอกสาร ปรับปรุงบริการกฤตภาค รวมทั้งจัดบริการใหม่ ๆ เพิ่มขึ้นจากที่อยู่เดิม ส่วนข้อเสนอแนะสำหรับผู้บริหารคือ ควรจัดสรรงบประมาณพิเศษให้กับห้องสมุดโรงพยาบาลที่จะทำหน้าที่ในฐานะโรงเรียนแพทย์เพื่อใช้ในการปรับปรุงห้องสมุดให้สามารถให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพ และควรจัดอัตราบรรณารักษ์หรืออัตราเจ้าหน้าที่ห้องสมุด ให้แก่ห้องสมุดทุกแห่งที่ร่วมอยู่ในโครงการส่งเสริมการศึกษาแพทย์สำหรับชาวชนบทด้วย