การเปลี่ยนแปลงสภาพเศรษฐกิจและสังคมของชุมชนชนบทในภาคกลาง อันเนื่องมาจากการพัฒนาอุตสาหกรรม

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงการเปลี่ยนแปลงชุมชนชนบทหมู่ที่ 5 ตำบลคานหาม อำเภออุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อันเนื่องมาจากการที่มีส่วนอุตสาหกรรมโรจนะเข้ามาตั้งในพื้นที่ โดยศึกษาการเปลี่ยนแปลงในด้านลักษณะอาชีพ การศึกษา ครอบครัว ความสัมพันธ์กับเพื่อนบ้าน ทัศนคติและพฤติกรรมทางสังคม ผู้ศึกษาได้ใช้แนวความคิดของ Herbert Blumer เกี่ยวกับช่องทางของอุตสาหกรรมที่จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางสังคมในการศึกษาครั้งนี้ ผลการศึกษาพบว่า การที่มีสวนอุตสาหกรรมโรจนะเข้ามาตั้งในพื้นที่ ซึ่งแต่เดิมชาวบ้านประกอบอาชีพทำนาเป็นหลัก มีผลทำให้ราคาที่ดินเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ชาวนาบางส่วนจึงพากันขายที่ของตนให้กับทางสวนอุตสาหกรรม นอกจากนี้ยังมีผลทำให้เกิดความหลากหลายในการประกอบอาชีพ ทั้งนี้เป็นผลทางตรงและผลทางอ้อม ผลทางตรงได้แก่ การเป็นลูกจ้างในโรงงานอุตสาหกรรม ส่วนผลทางอ้อมได้แก่อาชีพบริการอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นตามมา อาชีพดังกล่าวนี้สามารถให้รายได้และความแน่นอนของรายได้ดีกว่าอาชีพเดิม คือการทำนา เมื่อประกอบกับการขายที่ของชาวนาด้วยแล้ว ฉะนั้น อาชีพทำนาจึงลดลงอย่างรวดเร็ว และมีแนวโน้มที่จะหมดไปในอนาคต ลักษณะอาชีพและเศรษฐกิจที่ดีขึ้นโดยภาพรวมของชุมชนมีผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านการศึกษา ครอบครัวความสัมพันธ์กับเพื่อนบ้าน ทัศนคติและพฤติกรรมทางสังคมของชุมชนตามมา