สัจนิยมมหัศจรรย์ในวรรณกรรมของอนุสรณ์ ติปยานนท์

Abstract

วิทยานิพนธ์เรื่องนี้มุ่งศึกษาวรรณกรรมของอนุสรณ์ ติปยานนท์ ในด้านแนวคิดหลัก บทบาทของสัจนิยมมหัศจรรย์ และกลวิธีการประพันธ์แนวสัจนิยมมหัศจรรย์ในการนำเสนอแนวคิดหลัก

การศึกษาพบว่า อนุสรณ์ ติปยานนท์ใช้กลวิธีการประพันธ์แนวสัจนิยมมหัศจรรย์ในการผูกเรื่อง การเล่าเรื่อง การสร้างตัวละครและฉาก ด้านการผูกเรื่อง ผู้เขียนผูกเรื่องโดยใช้โครงแนวสัจนิยมซึ่งได้แก่โครงเรื่องการเดินทางเพื่อปฏิบัติภารกิจ โครงเรื่องการคลี่คลายปริศนา และโครงเรื่องการประสบเหตุการณ์มหัศจรรย์ ซึ่งเปิดพื้นที่ให้กับการผสมผสานความมหัศจรรย์โดยนำเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ วรรณกรรม และภาพยนตร์มาใช้ผูกเหตุการณ์สัจนิยมและสัจนิยมมหัศจรรย์ในเรื่อง ด้านการเล่าเรื่อง ผู้เขียนใช้การเล่าเรื่องแบบบุคคลที่ 1 และบุคคลที่ 3 เพื่อกำหนดมุมมองการรับรู้ของผู้อ่านให้ตั้งอยู่บทความเคลือบแคลงสงสัยระหว่างความจริงกับความมหัศจรรย์ ด้านการสร้างตัวละคร นอกจากตัวละครสัจนิยมซึ่งเป็นภาพตัวแทนของบุคคลในโลกความเป็นจริงแล้ว ผู้เขียนยังสร้างตัวละครสัจนิยมมหัศจรรย์ให้มีบทบาทสำคัญในการดำเนินเรื่อง ซึ่งแบ่งได้เป็น 3 กลุ่มได้แก่ กลุ่มมนุษย์ที่แฝงเร้นลักษณะพิเศษ กลุ่มวิญญาณที่คงความเป็นมนุษย์ และกลุ่มบุคคลปริศนา ด้านการสร้างฉาก ผู้เขียนสร้างฉากสัจนิยมโดยอ้างอิงประวัติศาสตร์ เหตุการณ์ร่วมสมัย และสถานที่จริง อันทำให้ตัวบทเป็นภาพจำลองของโลกความเป็นจริง และสร้างฉากสัจนิยมมหัศจรรย์ในพื้นที่ธรรมชาติ พื้นที่ทางวัฒนธรรม และพื้นที่ปัจเจกเพื่อเป็นพื้นที่แห่งการปะทะสังสรรค์ระหว่างเหตุผลและความมหัศจรรย์

แนวคิดหลักเกี่ยวกับภาวะสังคมและตัวตนของบุคคลในยุคโลกาภิวัตน์ได้แก่ แนวคิดเกี่ยวกับทุนนิยมและบริโภคนิยมที่ส่งผลกระทบต่อมนุษย์ แนวคิดเกี่ยวกับการเมืองการปกครองที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของปัจเจก และแนวคิดเกี่ยวกับปรัชญาการใช้ชีวิต ซึ่งเสนอผ่านกลวิธีการประพันธ์แนวสัจนิยมมหัศจรรย์ในวรรณกรรมทั้ง 11 เรื่องของอนุสรณ์ มีบทบาทในการเสนอให้เห็นความยอกย้อนและความเลื่อนไหลของความจริงโดยตั้งคำถามกับความจริงกระแสหลัก และเสนอให้เห็นขีดจำกัดของกระบวนทัศน์เหตุผลในการอธิบายปรากฏการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมโลก รวมถึงเสนอให้เห็นภาวะความหลากหลายทางวัฒนธรรมและการผสมผสานข้ามวัฒนธรรมในสังคมยุคโลกาภิวัตน์