ปัญหาการส่งคนชาติข้ามแดนตามกฎหมายว่าด้วย การส่งผู้ร้ายข้ามแดนของประเทศไทย

Abstract

อาชญากรรมระหว่างประเทศมีปริมาณและความรุนแรงมากขึ้น ความร่วมมือระหว่างประเทศในการปราบปรามอาชญกรรมเหล่านี้จึงเป็นเรื่องที่จำเป็น การส่งผู้ร้ายข้ามแดนก็นับได้ว่าเป็นวิธีการหนึ่งที่จะไม่ทำให้อาชญากรหลบหนีการถูกลงโทษไปได้ อย่างไรก็ดีการส่งคนชาติข้ามแดนเป็นเรื่องละเอียดอ่อน เนื่องจากเกี่ยวข้องกับการสละอำนาจอธิปไตยและความรับผิดชอบในการคุ้มครองคนชาติของตน แต่ละประเทศจึงมีแนวปฏิบัติที่แตกต่างกันออกไป แต่ในปัจจุบันแนวทางปฏิบัติของนานาชาติมีแนวโน้มที่จะยอมรับการส่งคนชาติข้ามแดนมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งคดีที่เป็นภัยต่อมวลมนุษยชาติ สำหรับประเทศไทยเรื่องการส่งคนสัญชาติไทยเป็นผู้ร้ายข้ามแดนเป็นเรื่องที่ยังไม่คุ้นเคย ดังนั้นเมื่อเกิดกรณีสหรัฐอเมริการ้องขอให้รัฐบาลไทยส่งตัวนายทนง ศิริปรีชาพงษ์เพื่อไปดำเนินคดีในสหรัฐฯ ในคดีเกี่ยวกับยาเสพติดจึงเกิดปัญหาในการตีความว่าจะสามารถส่งตัวข้ามแดนได้หรือไม่ ซึ่งศาลอุทธรณ์พิพากษาว่า ให้ส่งตัวนายทนงตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างราชอาณาจักรไทยกับสหรับอเมริกา พ.ศ. 2533 จากคำพิพากษานี้เห็นได้ว่าศาลอุทธรณ์ได้ตีความว่า ห้ามส่งคนพระราชบัญญัติว่าด้วยการส่งผู้ร้ายข้ามแดน พ.ศ.2472 แต่ส่งได้ตามพระราชบัญญัติฯ พ.ศ. 2533 ซึ่งจะก่อให้เกิดปัญหาในอนาคตว่าหากสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนที่ไทยทำกับประเทศอื่น ไม่ได้บัญญัติไว้ในลักษณะเช่นนี้จะสามารถส่งคนชาติได้หรือไม่ ในวิทยาพนธ์ฉบับนี้ ผู้เขียนจึงเสนอแนะว่าควรจะแก้ไขพระราชบัญญัติส่งผู้ร้ายข้ามแดนให้มีความชัดเจนโดยให้ฝ่ายบริหารใช้ดุลพินิจส่งผู้ร้ายข้ามแดนบุคคลที่มีสัญชาติไทยได้ เพื่อป้องกันมิให้เกิดปัญหาในการตีความและเป็นปัญหาต่อเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติต่อไป