กระบวนการนิเทศแบบกลุ่มตามโมเดลการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธ: การวิจัยแบบสร้างทฤษฎีจากข้อมูล

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการนิเทศแบบกลุ่มตามโมเดลการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธ และประสบการณ์ของผู้รับการนิเทศตามโมเดลการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธ ด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพแบบสร้างทฤษฎีจากข้อมูล ผู้ให้ข้อมูล คือ ผู้รับการนิเทศที่ได้รับการนิเทศแบบกลุ่มตามโมเดลการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธจำนวน 8 ราย เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิจัยแบบสร้างทฤษฎีจากข้อมูล ผลการวิจัย พบว่า ทฤษฎีฐานรากให้ภาพ 4 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ (1) การนิเทศของอาจารย์นิเทศก์ คือ วิธีการนิเทศที่อาจารย์นิเทศก์ใช้ในการนิเทศแบบกลุ่ม คือ การเป็นต้นแบบ การสอน การแบ่งปันประสบการณ์ และการสาธิต (2) การพัฒนาทางวิชาชีพ ผู้รับการนิเทศเกิดการพัฒนาทางวิชาชีพ มีความเข้าใจในการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธและพัฒนาตนเองในฐานะผู้นำกลุ่ม จากประสบการณ์ในการรับการนิเทศ (3) การดำเนินชีวิตโดยอาศัยหลักการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธมาประยุกต์ เป็นผลการดำเนินชีวิตที่ดีขึ้นเมื่อประยุกต์ใช้หลักการปรึกษาเชิงจิตวิทยาแนวพุทธ และ (4) ความเข้าใจในหลักพุทธธรรม คือ ผู้รับการนิเทศเข้าใจในความเป็นจริงที่เกิดขึ้นของธรรมชาติและชีวิต ทฤษฎีอธิบายความสัมพันธ์ของทั้ง 4 ประเด็นเข้าด้วยกัน โดยเริ่มต้นจากในการนิเทศแบบกลุ่ม อาจารย์นิเทศก์ใช้วิธีการนิเทศรูปแบบต่าง ๆ เพื่อให้ผู้รับการนิเทศเกิดความเข้าใจในหลักพุทธธรรม การพัฒนาทางวิชาชีพ และการพัฒนาตนเองในชีวิตประจำวัน โดยมีความเข้าใจในหลักพุทธธรรมทำหน้าที่เป็นแก่นของประเด็นสำคัญทั้งหมด ทฤษฎีฐานรากที่สร้างขึ้นเป็นองค์ความรู้ของการนิเทศการปรึกษาเชิงจิตวิทยาในประเทศไทยและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนจิตวิทยาการปรึกษาแนวพุทธ โดยเน้นให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจในหลักพุทธธรรมผ่านบริบทของชีวิต