การศึกษาการเรียกร้องสิทธิในงานก่อสร้างในลาว ไทย และเวียดนาม

Abstract

เมื่อมีการเรียกร้องสิทธิเกิดขึ้นในโครงการก่อสร้างทำให้มีผลกระทบหลายประการตามมา ได้แก่ งานก่อสร้างมีความล่าช้า ค่าใช้จ่ายที่เพิ่มสูงขึ้น คุณภาพของงานไม่เป็นไปตามที่กำหนดซึ่งสาเหตุดังกล่าวนี้สามารถส่งผลให้เกิดความขัดแย้งระหว่างผู้ว่าจ้างกับผู้ รับเหมาได้ การเรียกร้องสิทธิในแต่ละประเทศนั้นมีกระบวนการที่เหมือนและแตกต่างกันออกไป เนื่องมาจากการดำเนินงานและวิธีปฏิบัติ ดังนั้นวิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการทำความเข้าใจถึงสภาพการณ์โดยทั่วไปของการเรียกร้องสิทธิที่เกิดขึ้นในโครงการก่อสร้างถนนในประเทศลาว ไทย และเวียดนาม เพื่อเข้าใจถึงขั้นตอนของการเรียกร้องสิทธิ และเพื่อรับทราบถึงปัญหาที่เกิดขึ้นในขั้นตอนต่างๆ ของการเรียกร้องสิทธิในการบริหารโครงการก่อสร้างของโครงการก่อสร้างถนนในหน่วยงานของภาครัฐในสามประเทศดังกล่าว โดยเน้นโครงการถนนที่เป็นโครงการเงินกู้และเงินช่วยเหลือจากองค์กรต่างๆ ขั้นตอนการศึกษาประกอบด้วยการสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ในฝ่ายผู้ว่าจ้าง และผู้รับเหมาเกี่ยวกับการเรียกร้องสิทธิในงานก่อสร้างและปัญหาที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งใช้แบบสอบถามเพื่อสำรวจความคิดเห็นของฝ่ายผู้ว่าจ้างเกี่ยวกับกระบวนการเรียกร้องสิทธิที่เกิดขึ้นในทั้งสามประเทศดัง และวิเคราะห์โดยหาดัชนีสัมพัทธ์(Relative Index:R.I.) ในแต่ละกระบวนการเรียกร้องสิทธิในงานก่อสร้าง จากการศึกษาพบว่าการเรียกร้องสิทธิที่เกิดขึ้นในทั้งสามประเทศมีความคล้ายกันทั้งเรื่องขั้นตอน ผู้ที่เกี่ยวข้อง เอกสาร และหลักฐานที่ใช้พิจารณาการเรียกร้องสิทธิ แต่มีความแตกต่างกันในเรื่องการชดเชยค่าเสียหายของการเรียกร้องสิทธิที่เกิดขึ้นในโครงการก่อสร้างถนน นอกจากนี้ในงานวิจัยนี้ได้วิเคราะห์ปัญหาของการเรียกร้องสิทธิในทั้งสามประเทศ และมูลเหตุที่ทำให้เกิดการเรียกร้องสิทธิพร้อมทั้งเปรียบเทียบกับแนวทางการเรียกร้องสิทธิโดยทั่วไปที่ได้จากผลการศึกษาและรวบรวมจากเอกสารงานวิจัยที่ผ่านมา โดยพบว่าสามารถแบ่งประเภทของการเรียกร้องสิทธิออกเป็น 5 กลุ่ม ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงขอบเขตของงาน ความล่าช้าและการเร่งงาน สภาพของสถานที่ก่อสร้างที่แตกต่างไปจากเงื่อนไข ความผันผวน และการเรียกร้องสิทธิอื่นๆ รูปแบบและขั้นตอนในการดำเนินงานก่อสร้างที่เกี่ยวข้องกับการเรียกร้องสิทธิมีทั้งเหมือนและแตกต่างกันอกไปตามธรรมเนียมปฏิบัติ ข้อกำหนดในแต่ละประเทศ และได้เสนอแนะแนวทางในการแก้ไขและป้องกันปัญหาที่เกิดขึ้นจากการเรียกร้องสิทธิ