การศึกษาพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบของเยาวชนในกรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการเปิดรับชม การมีส่วนร่วม ความคิดเห็นและทัศนคติของเยาวชนต่อรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบ และทิศทางในอนาคตของการใช้เทคโนโลยีการสื่อสารกับรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบ กลุ่มตัวอย่างเป็นเยาวชนในเขตกรุงเทพมหานครที่มีอายุ 11 – 24 ปี จำนวน 403 คน และผู้ผลิตรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบจำนวน 9 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามการศึกษาพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบของเยาวชนในเขตกรุงเทพมหานคร และแบบสัมภาษณ์อย่างมีโครงสร้าง และใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) จากการสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลคือ ความถี่ ค่าร้อยละ และการทดสอบค่า Phi, t-test และ One-Way ANOVA ผลการวิจัยพบว่า 1.กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เปิดรับชมรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบน้อยกว่า 3.ครั้งต่อสัปดาห์ โดยเปิดรับชมรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบแบบเปิดสลับไปมากับรายการอื่น รูปแบบรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบที่เปิดรับชมบ่อยที่สุด คือ รายการละคร รองลงมา คือ รายการเกมโชว์ และรายการข่าว ตามลำดับ 2.กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีการใช้สื่อ ได้แก่ โทรศัพท์บ้านหรือพีซีที และโทรศัพท์มือถือ ในการโหวตหรือส่งข้อความ และการโหวตผ่านอินเทอร์เน็ตน้อยกว่าเดือนละครั้ง แต่สำหรับการใช้สื่ออีเมล และการส่ง SMS เพื่อโหวต กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีส่วนร่วม เดือนละ 1-3 ครั้ง และกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีส่วนร่วมกับรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบประเภทรายการข่าว เนื่องจากต้องการแสดงความคิดเห็น รายการเกมโชว์และสารคดี เนื่องจากต้องการความรู้เพิ่มเติม 3. เยาวชนที่มีปัจจัยส่วนบุคคลแตกต่างกันในด้าน เพศ อายุ รายได้ต่อเดือน ระดับการศึกษา ค่าโทรศัพท์มือถือ ค่าโทรศัพท์บ้านหรือพีซีทีแตกต่างกันมีความเห็นเกี่ยวกับรูปแบบของสื่อที่ใช้ในการมีส่วนร่วมในรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบไม่แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 กลุ่มตัวอย่างที่มีปัจจัยส่วนบุคคลแตกต่างกันมีความคิดเห็นในเรื่องจุดประสงค์การมีส่วนร่วมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ ที่ระดับ .05 ในเรื่องการสนทนา แสดงความคิดเห็น สมัครเข้าร่วมรายการ ฝากคำถาม ส่งคลิปวีดีโอ ร้องทุกข์ และไม่พบความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .05 ในจุดประสงค์การมีส่วนร่วมเรื่องการชิงเงินหรือของรางวัล การให้คะแนน และตอบคำถามหรือเล่นเกม กลุ่มตัวอย่างที่มีอายุ รายได้ต่อเดือน ระดับการศึกษา ค่าโทรศัพท์มือถือ ค่าโทรศัพท์บ้านหรือพีซีทีต่างกันมีทัศนคติในการมีส่วนร่วมแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 4. ผู้ผลิตรายการเลือกใช้เทคโนโลยีการสื่อสารกับรายการโทรทัศน์การศึกษาเชิงโต้ตอบจากความสะดวก ความถนัดและวัยของกลุ่มเป้าหมาย งบประมาณของผู้ชม และการสื่อสารทุกช่องทาง เพื่อสื่อสารผู้ชมได้อย่างทั่วถึง