การพัฒนาระบบการบริหารคุณภาพภายในสำหรับสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศของบัลดริจเป็นฐาน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์1) เพื่อการศึกษาสภาพปัจจุบันของการบริหารคุณภาพภายในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโดยเทียบเคียงกับข้อกำหนดของเกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศของบัลดริจ 2) เพื่อพัฒนาระบบการบริหารคุณภาพภายในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศของบัลดริจเป็นฐาน โดยมีขั้นดำเนินการวิจัย 5 ขั้นตอน คือ1) การกำหนดกรอบแนวคิดในการวิจัย 2) การวิเคราะห์ระบบ 3) การออกแบบระบบ 4) การตรวจสอบระบบ 5) การประเมินระบบ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการวิเคราะห์เอกสาร การสอบถามความคิดเห็น การสัมภาษณ์ และการประชุมสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการใช้สถิติบรรยาย ผลการวิจัยสรุปได้ว่า 1. สภาพปัจจุบันของการบริหารคุณภาพภายในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ระดับมัธยมศึกษา ในโครงการโรงเรียนมาตรฐานสากล เมื่อเทียบเคียงกับข้อกำหนดของเกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศของบัลดริจ มีระดับการปฏิบัติตามองค์ประกอบคุณภาพรายองค์ประกอบ อยู่ในระดับมากในทุกองค์ประกอบเรียงลำดับดังนี้ 1) การนำองค์กร (ค่าเฉลี่ย = 4.30) 2) การวางแผนเชิงกลยุทธ์ (ค่าเฉลี่ย = 4.27) 3) การมุ่งเน้นผู้เรียนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (ค่าเฉลี่ย = 4.15) 4) การจัดการกระบวนการ (ค่าเฉลี่ย = 4.09) 5) การมุ่งเน้นครูและบุคลากร(ค่าเฉลี่ย = 4.08) 6) การวัด การวิเคราะห์ และการจัดการความรู้ (ค่าเฉลี่ย = 4.07) 7) ผลลัพธ์ (ค่าเฉลี่ย = 3.98) 2. ระบบการบริหารคุณภาพภายในสำหรับสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโดยใช้เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศของบัลดริจเป็นฐาน ที่พัฒนาขึ้นคือ “ระบบการบริหารคุณภาพเพื่อความเป็นเลิศของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน” มีสาระสำคัญ 8 ประการ 1) หลักการของระบบการบริหารคุณภาพ 2) แนวคิด และค่านิยมหลักของระบบการบริหารคุณภาพ 3) วัตถุประสงค์ของระบบการบริหารคุณภาพ 4) โครงสร้างการบริหารระบบการบริหารคุณภาพ 5) เกณฑ์คุณภาพของระบบการบริหารคุณภาพ 6) แนวทางการดำเนินงานของระบบการบริหารคุณภาพ 7) การให้คะแนนของระบบการบริหารคุณภาพ 8) การประเมินและการจัดทำรายงานประเมินตนเอง จากผลการวิจัยที่พบว่า ระบบการบริหารคุณภาพนี้ครอบคลุมระบบการประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และยังมีเกณฑ์คุณภาพที่สูงกว่าโดยมุ่งเน้นสู่ความเป็นเลิศระดับมาตรฐานสากล ดังนั้นสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานจึงควรจัดนำร่องใช้ระบบการบริหารคุณภาพนี้กับสถานศึกษาที่มีระดับผลการประเมินคุณภาพภายนอกจากสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) อยู่ในระดับดีเพื่อยกระดับคุณภาพสู่มาตรฐานสากล