การพัฒนากระบวนการสื่อสารในองค์การของกระบวนการยุติธรรมทางศาล เพื่อไขปัญหาความล่าช้าในการพิจารณาพิพากษาคดี : ศึกษาเฉพาะกรณีจังหวัดลำปาง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อสำรวจลักษณะของกระบวนการสื่อสารในองค์การของกระบวนการยุติธรรมทางศาล และสำรวจสภาพปัญหาพื้นฐานทางการสื่อสารในองค์การ ที่มีผลกระทบต่อปัญหาความล่าช้าในการพิจารณาพิพากษาคดี พร้อมทั้งหาข้อเสนอแนะเพื่อเป็นแนวทางแก้ไขปัญหา การศึกษาเฉพาะกรณีการดำเนินงานของศาลจังหวัดลำปาง พบว่า ปัญหาทางการสื่อสารได้แก่ ข้อจำกัดของขีดความสามารถของช่องทางการสื่อสาร ซึ่งทำให้การถ่ายทอดสารสนเทศเกี่ยวกับคดีจากขั้นตอนหนึ่งไปสู่อีกขั้นตอนหนึ่งไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร อาทิ ขั้นตอนการรับฟ้องซึ่งมีปัญหาการขาดแคลนบุคลากร ทำให้คำฟ้องคดีต่าง ๆ ขึ้นไปสู่การพิจารณาคดีของศาลล่าช้า หรือกรณีบัลลังก์และห้องพิจารณามีจำนวนจำกัด ทำให้คดีส่วนหนึ่งต้องถูกยืดระยะเวลาออกไป เพราะต้องรอการใช้บัลลังก์และห้องพิจารณา นอกจากนั้น การมีอัตรากำลังผู้พิพากษาประจำศาลเพียง 6-8 อัตรา ต่อจำนวนคดีเฉลี่ยปีละ 1,500-1,600 คดี ก็นับได้ว่าเป็นปัญหาข้อจำกัดของช่องทางการสื่อสาร ที่จะให้คดีต่าง ๆ ถ่ายทอดหรือส่งผ่านไปสู่ขั้นตอนการพิพากษาคดี ปัญหาทางการสื่อสารดังกล่าว อาจมีแนวทางแก้ไขได้โดยการปรับปรุงช่องทางการสื่อสารให้มีขีดความสามารถสมดุลกับปริมาณสารสนเทศที่จะส่งผ่าน และในขณะเดียวกัน ก็หาวิธีการพัฒนาเพื่อเพิ่มพูนประสิทธิภาพ ของช่องทางการสื่อสารในขั้นตอนต่าง ๆ ตลอดจนแสวงหาแนวทางปรับปรุงโครงสร้างของกระบวนการสื่อสารในบางขั้นตอน เพื่อเอื้ออำนวยให้การไหลเวียนของสารสนเทศเกี่ยวกับคดีในแต่ละขั้นตอนเป็นไปโดยสะดวกราบรื่นและต่อเนื่อง ซึ่งจะเป็นปัจจัยสำคัญส่วนหนึ่งที่จะสนับสนุนให้การพิจารณาพิพากษาคดีสามารถดำเนินไปด้วยความรวดเร็วขึ้น