พิษเฉียบพลันและพิษกึ่งเฉียบพลันของเมธามิโดฟอสในปลานิล

Abstract

ศึกษาความเป็นพิษเฉียบพลันของเมธามิโดฟอสที่ความเข้มข้น 0-90 ppm ในปลานิล พบว่าค่า LC50 ที่ 96 ชั่วโมง เท่ากับ 43.36 ppm (33.20-54.21 ppm) ปลาที่ได้รับสารแสดงอาการเป็นพิษตามความเข้มข้นของสารเมธามิโดฟอสที่ได้รับ โดยมีลำตัวคลํ้าขึ้น มีอาการกระวนกระวาย มีจุดเลือดออกที่ครีบ ลำตัวงอ มีการเคลื่อนที่อย่างมีทิศทางไม่แน่นอน กินอาหารน้อยลง ปลาที่สัมผัสสารในขนาด ≥ 75 ppm ตายหมดภายใน 48 ชั่วโมง ศึกษาพิษกึ่งเฉียบพลันของเมธามิโดฟอสความเข้มข้น 10 ppm ที่เวลา 24 48 72 96 ชั่วโมง และ 30 วัน พบการเปลี่ยนแปลงภายนอกเฉพาะในกลุ่มที่สัมผัสสารเป็นเวลา 30 วัน คือ ปลากินอาหารลดลง ตัวคลํ้าขึ้น ไม่ค่อยเคลื่อนไหว ผลต่อสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสในซีรั่มและในสมองของปลานิลทุกกลุ่มที่ได้สัมผัสสารเมธามิโดฟอสลดลงอย่างมีนัยสำคัญทาง สถิติ (p<0.05) โดยสมรรถนะของเอนไซม์ในซีรั่มมีการลดลงมากกว่าในสมอง การศึกษาทางจุลพยาธิวิทยาไม่พบการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อกล้ามเนื้อ แต่พบการอักเสบของซี่เหงือกและเนื้อเยื่อตับ จากผลการทดลอง พบว่าสมรรถนะของเอนไซม์โฆลีนเอสเทอเรสที่ลดลงในซีรั่มและสมองของปลานิล สามารถนำมาไข้เป็นตัวบ่งชี้ทางชีวภาพของการปนเปื้อนสารกำจัดแมลงชนิดนี้ ในแหล่งนํ้าได้