การคุ้มครองผู้ถือหุ้นข้างน้อยตามพระราชบัญญัติบริษัทมหาชน (ใหม่)

Abstract

การรวมตัวของบุคคลโดยมีจุดประสงค์ในการหากำไรมาแบ่งปันในระหว่างผู้ลงทุนในรูปแบบของบริษัทมหาชนส่งผลทำให้ผู้ลงทุนมีฐานะเป็นผู้ถือหุ้น อันถือเป็นเจ้าของกิจการไม่ว่าผู้ลงทุนดังกล่าวจะเข้ามาถือหุ้นด้วยจุดประสงค์การเก็งกำไรจากการขายหุ้นหรือการได้รับผลประโยชน์ในลักษณะเงินปันผลก็ตาม ผู้ลงทุนดังกล่าวก็อยู่ในฐานะผู้ถือหุ้นที่มีสิทธิตามที่กฎหมาย กำหนด รวมทั้งเป็นบุคคลที่กฎหมายต้องคุ้มครอง วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ได้แบ่งการคุ้มครองที่ผู้ถือหุ้นได้รับออกเป็น 3 ประการคือ 1. การคุ้มครองสิทธิตามกฎหมายที่มีอยู่ในปัจจุบัน 2. การคุ้มครองตามพื้นฐานแห่งสิทธิของผู้ถือหุ้น และ 3.การคุ้มครองตามโครงสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกรรมการและผู้ถือหุ้นตามกฎหมายบริษัท จากการวิจัยการคุ้มครองทั้ง 3 ประการพบว่า ตามกฎหมายที่มีอยู่ผู้ถือหุ้นได้รับการคุ้มครองค่อนข้างมากและเพียงพอแล้วในเรื่องต่าง ๆ เช่น การจัดการบริหารบริษัท การออกเสียงลงคะแนน เป็นต้น รวมทั้งบทบัญญัติของกฎหมายที่กำหนดให้กรรมการบริษัทบริหารงานด้วยความซื่อสัตย์สุจริตและความระมัดระวังแต่นอกจากกฎหมายที่มีอยู่แล้ว ปัจจุบันยังมีการนำหลักการกำกับดูแลกิจการที่ดี ซึ่งมีบทบาทเป็นเพียงกฎหรือแนวปฏิบัติมาใช้เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการบริหารงานมากยิ่งขึ้นด้วย และเนื่องจากวิวัฒนาการของบริษัทในประเทศไทยพัฒนามาจากรูปแบบของบริษัทครอบครัว ต่างจากบริษัทในต่างประเทศที่มีการกระจายหุ้นอย่างชัดเจนทำให้ไม่มีปัญหาในเรื่องการเป็นผู้ถือหุ้นข้างมากและผู้ถือหุ้นข้างน้อยดังเช่นที่ปรากฏในกฎหมายไทยดังนั้น นอกเหนือไปจากข้อเสนอแนะที่ให้การปฏิบัติตามกฎหมายที่มีอยู่มีสภาพบังคับอย่างแท้จริงและเสนอแนวทางการปรับปรุงแก้ไขบทบัญญัติในบางเรื่องให้เอื้อต่อการคุ้มครอง ผู้ถือหุ้นข้างน้อยมากยิ่งขึ้นแล้ว การกระจายหุ้นอย่างแท้จริงในบริษัทมหาชนยังมีผลทำให้ผู้ถือหุ้นข้างน้อยได้รับการคุ้มครองมากขึ้นไปอีกประการหนึ่งด้วย