การพัฒนารูปแบบการสร้างพันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยปฏิบัติการใช้วิธีวิจัยเชิงสำรวจและกึ่งทดลองแบบตัดขวาง ซึ่งมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อพัฒนารูปแบบการสร้างพันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชน และมีวัตถุประสงค์ย่อย 2 ประการ คือ 1) เพื่อสำรวจและเปรียบเทียบระดับการมีพันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชน 2) เพื่อสร้างรูปแบบการสร้างพันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชน 3) เพื่อประเมินรูปแบบการสร้างพันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชน แบบการวิจัยเชิงสำรวจใช้แบบวัดกับนักศึกษาพยาบาล ของวิทยาลัยพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขทั่วประเทศจำนวน 4,630 คน และใช้รูปแบบกับนักศึกษาพยาบาลศาสตร์ ของวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า (กลุ่มทดลอง) และของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชลบุรี (กลุ่มควบคุม) ทั้ง 4 ชั้นปี ปีละ 30 คน ผลการวิจัยเชิงสำรวจ พบว่า พันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลทั่วประเทศที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชนส่วนใหญ่อยู่ในระดับพอใช้ และสภาพที่เกี่ยวข้องกับการเกิดพันธะสัญญา ได้แก่ ระดับชั้นปี คือ ชั้นปีสูงมีระดับพันธะสัญญามากกว่าชั้นปีต่ำ รูปแบบการสร้างพันธะสัญญาของนักศึกษาพยาบาลที่มีต่อการสร้างสุขภาพชุมชน ประกอบด้วยวัตถุประสงค์ เนื้อหา กิจกรรมและอุปกรณ์ ขั้นตอนการดำเนินงานและการประเมินผล เนื้อหาของรูปแบบประกอบด้วย 5 งาน คือ 1) รับรู้สู่สุขภาพชุมชน 2) ตอบสนองต่อการสร้างสุขภาพชุมชน 3) เห็นคุณค่าต่อการสร้างสุขภาพชุมชน 4) แผนสู่การสร้างสุขภาพชุมชน และ 5) พันธะสัญญาต่อการสร้างสุขภาพชุมชน ใช้เวลาในการถ่ายทอดรูปแบบจำนวน 32 ชั่วโมง ผลการทดลองรูปแบบ พบว่า ก่อนการทดลองนักศึกษาพยาบาลทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมมีระดับพันธะสัญญาต่อการสร้างสุขภาพชุมชนส่วนใหญ่อยู่ในระดับพอใช้ และคะแนนเฉลี่ยไม่แตกต่างกัน หลังการทดลอง ระดับพันธะสัญญาฯ ของนักศึกษากลุ่มทดลองส่วนใหญ่อยู่ในระดับสูง แตกต่างจากก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 ระดับพันธะสัญญาของนักศึกษากลุ่มควบคุมอยู่ในระดับพอใช้ ระดับพันธะสัญญาของนักศึกษากลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุมซึ่งมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 และหลังการทดลองไม่พบว่าชั้นปีมีความเกี่ยวข้องกับระดับพันธะสัญญา ผลการประเมินรูปแบบ พบว่า ระดับพันธะสัญญาของประชาชนก่อนการได้รับการถ่ายทอดรูปแบบจากนักศึกษาพยาบาลส่วนใหญ่อยู่ในระดับต่ำ และหลังการถ่ายทอดรูปแบบ พบว่า ประชาชนมีพันธะสัญญาต่อการสร้างสุขภาพ ผลการประเมินรูปแบบ พบว่า ระดับพันธะสัญญาของประชาชนก่อนการได้รับการถ่ายทอดรูปแบบจากนักศึกษาพยาบาล ส่วนใหญ่อยู่ในระดับต่ำ และหลังการถ่ายทอดรูปแบบ พบว่า ประชาชนมีพันธะสัญญาต่อการสร้างสุขภาพส่วนใหญ่อยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งมีความแตกต่างจากก่อนการถ่ายทอดรูปแบบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001