ลักษณะเฉพาะของแอคติโนฟาจที่แยกจากสเตรปโตมัยซิทีสในดิน

Abstract

จากการศึกษาลักษณะของแอคติโนฟาจที่ทำให้เกิดการติดเชื้อในสเตรปโตมัยซิทีสจากดิน 18 ตัวอย่างที่ได้จากแหล่งต่างๆ ในประเทศไทย พบว่าสามารถแยกและศึกษาลักษณะบางประการ ของสเตรปโตมัยซิทีสได้จำนวน 50 สายพันธุ์จากอาหารเลี้ยงเชื้อฮิวมิค แอชิด วิตามิน อการ์ เมื่อทำการแยกแอคติโนฟาจจากดินด้วยวิธีส่งเสริมการเจริญ และตรวจลอบการติดเชื้อในสเตรปโตมัยซิทีสโดยดูจากการเกิดพล๊าคบนลอนของสเตรปโตมัยซิทีสด้วยวิธีการทำอาหารวุ้นสองชั้น พบว่าสามารถแยกแอคติโนฟาจได้จำนวน 12 ชนิด คือ Ac1 ถึง Ac12 แอคติโนฟาจทุกชนิดยกเว้น Ac3 มีสมบัติเป็นไวรูเลนต์ฟาจกับสเตรปโตมัยซิทีสสายพันธุ์จำเพาะที่แยกแอคติโนฟาจชนิดนั้นๆได้ โดยให้พล๊าคที่มีลักษณะใส ส่วน Ac3 มีสมบัติเป็นเทมเพอเรตฟาจ โดยให้พล๊าคที่มีลักษณะขุ่น แอคติโนฟาจแต่ละชนิดจะให้พล๊าคที่มีขนาดแตกต่างกัน คือ มีขนาดตั้งแต่ 0.5 ถึง 8.0 มิลลิเมตร ผลการศึกษาลักษณะรูปร่างอนุภาคของแอคติโนฟาจด้วยกล้องจุลทรรศน์อิเลคตรอนแบบส่องผ่านโดยวิธีเนกาทีฟ สเตนนิ่ง พบว่าอนุภาคของแอคติโนฟาจทุกชนิดมีส่วนหัวเป็นรูปหกเหลี่ยมที่มีขนาดต่างๆกัน ส่วนหางยาวแต่ไม่สามารถหดตัวได้ แอคติโนฟาจ Ad1 และ Ac5 มีโครงสร้างแผ่นฐานบริเวณปลายของส่วนหางด้วย เมื่อนำอนุภาคแอคติโนฟาจทั้งหมดมาทำการจัดจำแนก ตามวิธีการจัดจำแนกของ Bradley พบว่าแอคติโนฟาจทุกชนิดจัดอยู่ในกลุ่ม B จากการศึกษาโฮสท์-เรนจ์ของแอคติโนฟาจแต่ละชนิดพบว่ามีความแตกต่างกัน แอคติโนฟาจ Ac3 มีโฮสท์-เรนจ์ กว้างที่สุด คือ สามารถทำให้เกิดการติดเชื้อกับสเตรปโตมัยซิทีสสายพันธุต่างๆ ได้ 17 สายพันธุ์แอคติโนฟาจ Ac5 มีโฮสท์-เรนจ์แคบมาก คือ สามารถทำให้เกิดการติดเชื้อกับสเตรปโตมัยซิทีสได้ 1 สายพันธุ์เท่านั้น