การศึกษารายกรณีเด็กที่มีความสามารถพิเศษที่จัดการศึกษาโดยครอบครัว

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารายกรณีเด็กที่มีความสามารถพิเศษที่จัดการศึกษาโดยครอบครัว โดยศึกษาถึง 1) คุณลักษณะและปัญหาของเด็กที่มีความสามารถพิเศษ 2) บทบาทของบิดามารดาในการอบรมเลี้ยงดูและการส่งเสริมเด็ก 3) การจัดการศึกษาโดยครอบครัวสำหรับเด็กที่มีความสามารถพิเศษ กรณีศึกษาของการวิจัยคือ เด็กชายที่มีคุณลักษณะบ่งบอกว่าเป็นเด็กที่มีความสามารถพิเศษจำนวน 2 คนที่จัดการศึกษาโดยครอบครัว การเก็บรวบรวมข้อมูลใช้การสัมภาษณ์การสังเกต อัตชีวประวัติ บันทึกประจำวัน แบบสอบถาม และแบบวัดทางจิตวิทยา ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1 ) คุณลักษณะและปัญหาของเด็กที่มีความสามารถพิเศษ มีพัฒนาการด้านร่างกายที่เจริญเติบโตได้เร็วกว่าเกณฑ์ปกติของเด็กทั่วไป ด้านอารมณ์จะมีความรู้สึกละเอียดลึกซึ้งและค่อนข้างไว มีความรู้สึกอึดอัดหรือคับข้องใจถ้าทำงานไม่สำเร็จ ด้านสังคมมีเพื่อนสนิทเพียง 1 หรือ 2 คน และไม่ชอบทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น มีความสามารถทางเชาวน์ปัญญาอยู่ไนระดับสูงกว่าเกณฑ์ปกติของเด็กทั่วไป มีความสามารถที่โดดเด่นอย่างชัดเจน มีความมุ่งมั่นตั้งใจทำงาน สามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆ ได้อย่างรวดเร็ว มีความจำที่ดีและมีความคิดสร้างสรรค์ในสิ่งที่ตนเองสนใจ มีการรับรู้ในความสามารถของตนเอง เห็นคุณค่าในตนเอง ชอบการแสวงหาความรู้ด้วยตนเองและเรียนรู้จากการกระทำ มีความอยากรู้ตลอดเวลา สำหรับปัญหาทางสังคมและการปรับตัว เด็กจะแสดงอาการหงุดหงิดเวลาถูกบังคับหรือไม่มีอิสระในการเลือกและตัดสินใจ หรือแสดงอารมณ์เป็นเด็กกว่าวัย เวลาทำอะไรไม่ได้ตามที่ตั้งใจ และขาดทักษะการสื่อสารด้านการเขียนหรือการพูดเพื่ออธิบายความ 2) บทบาทของบิดามารดาในการอบรมเลี้ยงดูและการส่งเสริมเด็กที่มีความสามารถพิเศษ โดยการแสดงออกถึง ความรักความอบอุ่นตลอดเวลา ให้กำลังใจและชมเชยเด็กทุกครั้ง เปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงความคิดเห็น ส่งเสริมให้เด็กได้ใช้ความสามารถช่วยเหลือตนเอง ให้คำปรึกษาแนะนำและเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับเด็ก สำหรับการส่งเสริมเด็กในด้านการเพิ่ม ความรู้และประสบการณ์จะพาเด็กไปทัศนศึกษาตามแหล่งการเรียนรู้ต่างๆ เป็นประจำ จัดหาสถานที่เรียนตามความสนใจและ สนับสนุนให้มีกิจกรรมที่เด็กชอบ จัดหาหนังสือและอุปกรณ์ตามความต้องการของเด็ก สนับสนุนให้ใช้อินเตอร์เน็ตในการ ค้นหาความรู้ นำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการสร้างสรรค์ผลงานของบุตร และมีห้องหรือมุมส่วนตัวให้เด็กใช้ศึกษาหาความรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถพิเศษของตนเอง 3) การจัดการศึกษาโดยครอบครัวสำหรับเด็กที่มีความสามารถพิเศษ มีเป้าหมายเพื่อให้เด็กได้เรียนรู้อย่างมีความสุข และได้พัฒนาความสามารถของตนเองตามศักยภาพ โดยมีแนวคิดให้เด็กมีอิสระในการเรียนรู้และพึ่งพาตนเองได้ รูปแบบการ จัดการศึกษาเป็นการดำเนินการ โดยครอบครัวเดี่ยวมีหลักสูตรการเรียนรู้เป็นรายบุคคล กิจกรรมการเรียนรู้เป็นลักษณะ บรูณาการเน้นการเรียนรู้ด้วยตนเองจากการลงมือทำและการไปทัศนศึกษา ด้านเนื้อหาสาระจะพิจารณาจากหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการและหนังสือวิชาการต่างประเทศตามระดับวัยของเด็ก ใช้การประเมินตามสภาพจริงโดยสังเกตจากพัฒนาการและผลงานของเด็ก การเทียบโอนวุฒิการศึกษาในปัจจุบันใช้ระบบการศึกษานอกโรงเรียนสำหรับเด็กระดับชั้นมัธยมศึกษาและลงทะเบียนเรียนที่โรงเรียนหมู่บ้านเด็กสำหรับเด็กชั้นประถมศึกษา ปัญหาในการจัดการศึกษาคือแหล่งการเรียนรู้มีไม่เพียงพอและไม่ทันสมัย การจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมความสามารถของเด็กใช้ทุนทรัพย์มาก ความจำกัดในขีดควานสามารถของบิดามารดาด้านความรู้ในการส่งเสริมบุตรและบุตรต้องการเรียนรู้กับผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ข้อเสนอแนะจากบิดามารดาของเด็กที่มีความสามารถพิเศษที่จัดการศึกษาโดยครอบครัว ที่สำคัญคอ ต้องการให้หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาตั้งแต่ระดับประถมศึกษาจนถึงระดับอุดมศึกษาจัดโครงการส่งเสริมความสามารถของเด็กอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง