การประมวลองค์ความรู้และการใช้ประโยชน์จากวิทยานิพนธ์สาขาวิชานิเทศศาสตรพัฒนาการจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Abstract

การวิจัยเรื่อง "การประมวลองค์ความรู้และการใช้ประโยชน์จากวิทยานิพนธ์ สาขาวิชานิเทศศาสตรพัฒนาการ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย" มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อประมวลองค์ความรู้ที่ได้จากวิทยานิพนธ์ สาขาวิชานิเทศศาสตรพัฒนาการ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ตั้งแต่ปีการศึกษา 2540-2546 2. เพี่อวิเคราะห์ประเด็นองค์ความรู้ทางด้านสาธารณสุขและคุณภาพชีวิตที่พบว่ามีการศึกษาในวิทยานิพนธ์ สาขาวิชานี้ จำนวนมากที่สุด 3. เพื่อศึกษาการใช้ประโยชน์ และสำรวจช่องทางการเผยแพร่วิทยานิพนธ์ งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาจากเอกสาร คือ ศึกษาจากวิทยานิพนธ์ สาขาวิชานิเทศศาสตร์พัฒนาการ ตั้งแต่ปีการศึกษา 2540-2546 จำนวน 363 เล่ม และวิเคราะห์เฉพาะด้านสาธารณสุขและคุณภาพชีวิตจำนวน 72 เล่ม ประกอบกับการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการใช้ประโยชน์ และช่องทางเผยแพร่วิทยานิพนธ์ ผลจากการวิจัย พบว่า 1) ในภาพรวมมีการศึกษาประเด็นทางการสื่อสารเพื่อการพัฒนาด้านสาธารณสุขและคุณภาพชีวิตมากที่สุดรองลงมาเป็นการศึกษาด้านเศรษฐกิจ ธุรกิจ และอุตสาหกรรม สำหรับประเด็นทางการสื่อสาร มีการศึกษาผลของการสื่อสารมากที่สุดรองลงมาจะเป็นประเด็นด้านทั้งกระบวนการสื่อสาร และ ด้านผู้รับสาร ตามลำดับ 2) งานวิจัยทางด้านสาธารณสุขและคุณภาพชีวิตศึกษาประเด็นเกี่ยวกับยาเสพติดมากที่สุด โดยใช้ทฤษฎีการสื่อสารแนวปรัชญาวิทยาศาสตร์ และระเบียบวิธีวิจัยเชิงสำรวจ ที่ใช้แบบสอบถามเก็บข้อมูลจากกลุ่มประชาชนทั่วไป ซึ่งคัดเลือกด้วยการสุ่มตัวอย่างแบบจัดกลุ่มตามลำดับขั้น แบบหลายขั้นตอนและใช้สถิติเชิงบรรยายมากที่สุด สำหรับข้อค้นพบที่ได้จากการศึกษา พบจากประเด็นด้านผลของการสื่อสารมากที่สุด 3) การใช้ประโยชน์จากวิทยานิพนธ์ส่วนใหญ่จะเป็นประโยชน์เชิงวิชาการ ทั้งต่อสถาบันสนับสนุนทุนวิจัย ตัวผู้วิจัยและผู้อ่านวิทยานิพนธ์ รวมทั้งต่อวงการวิจัยในอนาคต และนำไปใช้ประโยชน์ได้จริงในโครงการวิจัยต่าง ๆ เพื่อพัฒนาความรู้และทักษะการทำวิจัย อีกทั้งยังเป็นแนวทางศึกษาต่อหรือใช้ในการทำงานได้ สำหรับช่องทางการเผยแพร่วิทยานิพนธ์ที่ใช้ มีหลายรูปแบบ ได้แก่ รูปเล่มวิทยานิพนธ์ สื่อสิงพิมพ์ เช่นวารสาร เทโนโลยีการสื่อสารสมัยใหม่ กิจกรรมทางวิชาการ สื่อมวลชน ฯลฯ เป็นต้น