แนวทางการรื้อย้ายสำหรับโครงการฟื้นฟูเมืองชุมชนดินแดง

Abstract

ศึกษา 1) แนวคิดการรื้อยายที่อยู่อาศัยและการฟื้นฟูเมือง 2) กรณีศึกษาโครงการฟื้นฟูเมืองชุมชนดินแดง 3) สภาพการอยู่อาศัย สังคม และเศรษฐกิจของผู้อยู่อาศัยในบริเวณที่ตั้งกรณีศึกษา 4) ความคิดเห็นของกลุ่มตัวอย่าง ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการรื้อย้ายที่อยู่อาศัย 5) เสนอแนะแนวทางการรื้อย้ายสำหรับกรณีศึกษา การวิจัยนี้ได้เลือกใช้วิธีการวิจัยแบบเทคนิคเดลฟาย เครื่องวัดแบบพฤติกรรมเมื่อบุคคลเผชิญกับความขัดแย้งของโธมัส และคิลแมนน์ เทคนิคการสำรวจเชิงพรรณนา ผลการวิจัย อาศัยเทคนิคเดลฟาย พบว่า แนวทางการรื้อย้ายที่อยู่อาศัยจะต้องให้ความช่วยเหลือแก่ผู้อยู่อาศัย ที่ได้รับผลกระทบจากการดำเนินโครงการฟื้นฟูเมืองดินแดง โดยมีเงื่อนไขการดำเนินการต้องให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของโครงการ และฐานะของผู้อยู่อาศัยในฐานะที่เป็นผู้นำ ให้สามารถบรรเทาการต่อต้านการเปลี่ยนแปลง และก่อให้เกิดนโยบายที่ยุติธรรม เมื่ออาศัยเครื่องวัดแบบพฤติกรรม เมื่อบุคคลเผชิญกับความขัดแย้งของโธมัสและคิลแมนน์ พบว่า ผู้อยู่อาศัยส่วนใหญ่มีพฤติกรรมที่จะหลีกเลี่ยง (ร้อยละ 33) พฤติกรรมที่จะประนีประนอม (ร้อยละ 28.6) พฤติกรรมที่จะให้ความร่วมมือ (ร้อยละ 22) และอาศัยเทคนิคการสำรวจเชิงพรรณนา พบว่า มีผู้อยู่อาศัยเพียงร้อยละ 18 เท่านั้นที่มีระดับรายได้ต่อครัวเรือนตางกับระดับรายได้ครัวเรือนเป้าหมายสำหรับอาคารประเภทเช่าระยะสั้นของการเคหะแห่งชาติ ส่วนใหญ่พอใจในทำเลที่ตั้ง ขณะเดียวกันก็ยอมรับว่าอาคารแฟลตมีสภาพเก่าทรุดโทรมและมีปัญหาในการอยู่อาศัยบางประการ อีกทั้งผู้อยู่อาศัยทั้งหมดเข้าใจว่า สิทธิครอบครองห้องเช่าสามารถซื้อขายได้และมีราคาเท่ากับ 200,000-250,000 บาทต่อห้อง ข้อค้นพบอื่น ได้แก่ ค่าเช่าเฉลี่ยต่อเดือนที่เต็มใจจ่ายสำหรับห้องเช่าที่สร้างใหม่ เท่ากับ 932 บาทต่อยูนิต ยังพบอีกว่าผู้อยู่อาศัยเกือบทั้งหมด (ร้อยละ 98) ต้องการได้รับสิทธิในการเช่าห้องที่สร้างใหม่ ในขณะเดียวกันบางส่วนของผู้อยู่อาศัยในกลุ่มนี้ (ร้อยละ 31) ยังต้องการความมั่นคงในการอยู่อาศัย กล่าวคือต้องการได้เซ้งสิทธิระยะยาว หรือได้ผ่อนซื้อกรรมสิทธิ์ในที่อยู่อาศัย และมีเพียงร้อยละ 3 เท่านั้นที่ต้องการขอรับเงินทดแทนและย้ายออก ข้อเสนอแนะแนวทางการรื้อย้ายสำหรับโครงการฟื้นฟูเมืองชุมชนดินแดง ต้องพิจารณา 1) จำแนกตามระดับความสามารถในการช่วยเหลือตัวเอง 2) ชี้แจงให้ตะหนักในข้อเท็จจริงว่าสิทธิการเช่าห้องมีภายใต้ขอบเขตที่กำหนดโดยการเคหะแห่งชาติ ไม่ใช่กำหนดโดยผู้อยู่อาศัยเอง 3) สนับสนุนและช่วยเหลือให้ผู้อยู่อาศัยสามารถช่วยเหลือตนเอง ข้อเสนอแนะในการศึกษาครั้งต่อไป ได้แก่ 1) ศึกษาแนวทางการรื้อย้ายที่อยู่อาศัยในบริเวณอื่นที่มีศักยภาพในการพัฒนา 2) พัฒนาแบบวัดพฤติกรรมเมื่อบุคคลเผชิญกับความขัดแย้งให้มีประสิทธิภาพและความน่าเชื่อถือให้สูงขึ้น สามารถทำความเข้าใจพฤติกรรมที่เกี่ยวกับการรื้อย้ายที่อยู่อาศัยในเขตเมือง และสามารถกำหนดค่าระดับความช่วยเหลือที่เหมาะสมในการรื้อย้าย 3) พัฒนาระบบเครื่องมือสำหรับการกำหนดนโยบายการรื้อย้ายเพื่อใช้เป็นเค้าโครงพื้นฐานของการเจรจาต่อรอง ให้บรรลุวัตถุประสงค์ของการรื้อย้ายก่อให้เกิดความขัดแย้งน้อยที่สุด และมีความยุติธรรมทางสังคมสูงที่สุด