ผลกระทบของการจัดตั้งเขตการค้าเสรีอาเซียน ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงการค้าระหว่างประเทศไทยกับ 5 ประเทศสมาชิกในกลุ่ม

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาถึงผลกระทบที่มีต่อการค้าระหว่างประเทศไทยกับบรูไน อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และสิงคโปร์ ในภาคเศรษฐกิจของไทย 33 สาขาการผลิต ซึ่งประกอบด้วย ภาคเกษตรไม่แปรรูป 8 สาขาการผลิต ภาคเกษตรแปรรูป 7 สาขาการผลิต ภาคอุตสาหกรรม 17 สาขาการผลิต และภาคบริการ 1 สาขาการผลิต จากการปฏิบัติตามมาตรการอัตราภาษีศุลกากรพิเศษที่เท่าเทียมกันของประเทศสมาชิกเขตการค้าเสรีอาเซียน ในการลดอัตราภาษีศุลกากรของแต่ละสาขาการผลิตเป็นร้อยละ 0 และในการศึกษาได้ใช้วิธีการคำนวณดุลยภาพทั่วไปในการคำนวณหาผลกระทบดังกล่าว เนื่องจากเป็นวิธีการที่มีการมองถึงภาพพจน์ของระบบเศรษฐกิจอย่างเจาะลึกลงไปในระดับอุตสาหกรรมของทุกส่วน และมีการจัดเครือข่ายของความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบต่างๆ ให้มีความเชื่อมโยงอย่างเป็นระบบแบบแผน ส่งผลให้การติดตามผลต่อเนื่องอย่างเป็นลูกโซ่และแบบจำลองที่ใช้ คือ แบบจำลองแคมเจม ซึ่งเป็นแบบจำลองเศรษฐศาสตร์ของประเทศไทย สร้างขึ้นโดยความร่วมมือระหว่างคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย Monash, Australia ในการทำชิมิวเลชั่นเพื่อหาผลกระทบของการใช้นโยบายอาฟต้า ได้แยกแยะให้เห็นความสำคัญเปรียบเทียบของผลกระทบสองประเภท คือ ผลกระทบอันสืบเนื่องมาจากการลดภาษีศุลกากรของฝ่ายไทยซึ่งเรียกว่าผลกระทบหลัก (Primary Impact) และผลกระทบอันสืบเนื่องมาจากการลดภาษีศุลกากรของสมาชิกอาฟต้าอื่นๆ ซึ่งเรียกว่าผลกระทบรอง (Secondary Impact) นอกจากนี้ในการนำเสนอผลการศึกษาได้แยกขั้นตอนการวิเคราะห์ออกเป็น 3 ส่วนคือ ผลกระทบที่มีต่อโครงสร้างการค้าระหว่างประเทศไทยและสมาชิกในกลุ่มอาฟต้า 5 ประเทศ ผลกระทบที่มีต่อลู่ทางการส่งออกของประเทศไทยไปยังประเทศคู่ค้าเหล่านี้ และผลกระทบเชิงมหภาคที่มีต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศไทยโดยรวม นอกจากนี้ผลกระทบในส่วนที่สองได้ถูกนำมาใช้ให้เป็นประโยชน์ในการนำเสนอข้อเสนอแนะเชิงนโยบายที่เหมาะสมต่อการส่งเสริมการส่งออกของประเทศไทยไปยังกลุ่มสมาชิกอาฟต้าในอนาคต