ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องจากการทำงานกับความผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของคอและรยางค์ส่วนบนในพนักงานเก็บค่าผ่านทางพิเศษ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องจากการทำงานกับการเกิดความผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของคอและรยางค์ส่วนบนในพนักงานเก็บค่าผ่านทางพิเศษ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย โดยใช้รูปแบบการศึกษาเป็นแบบเชิงพรรณนาภาคตัดขวาง กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยพนักงานเก็บค่าผ่านทางพิเศษ จำนวน 400 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามชนิดตอบด้วยตนเองในช่วงเดือนเมษายนถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 มีผู้ตอบแบบสอบถามกลับทั้งสิ้น 360 คน และถูกตัดออกจากการศึกษาจำนวน 8 คน เนื่องจากข้อมูลไม่สมบูรณ์ คงเหลือกลุ่มศึกษาจำนวน 352 คน คิดเป็นร้อยละ 88 ผลการศึกษาพบว่า ความชุกของการเกิดความผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของคอและรยางค์ส่วนบนในพนักงานเก็บค่าผ่านทางพิเศษ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย ในช่วง 6 เดือนและ 1 สัปดาห์ที่ผ่านมา เท่ากับร้อยละ 92.9 และร้อยละ 74.1 ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดความผิดปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ได้แก่ ระยะเวลาการทำงานเป็นปีการใช้มือทำท่าทางซ้ำๆ การทำงานพื้นที่จำกัดไม่สามารถเคลื่อนไหวได้อย่างอิสระ ท่าทางการทำงานต้องโน้มตัวทำงาน ท่าทางการทำงานต้องเอี้ยวหรือบิดตัว ที่ทำงานอากาศร้อนอบอ้าว ที่ทำงานมีกลิ่นจากควันหรือสารที่ก่อให้เกิดความรำคาญ และปัจจัยทางด้านจิตสังคมในเรื่องความรู้สึกต่อภาระงานที่มาก สำหรับความรุนแรงของอาการผิดปกติพบบริเวณไหล่ข้างขวามากที่สุด รองลงมาได้แก่บริเวณคอ และบริเวณข้อมือ/มือข้างขวา ตามลำดับ ส่วนการปฎิบัติตัวเมื่อมีอาการผิดปกติ พบว่า ส่วนใหญ่สามารถทำงานได้ตามปกติ รองลงมาคือต้องรับประทานยาแก้ปวด และไม่ต้องรักษา หายเองได้ โดยสรุป จากการศึกษาในครั้งนี้ พบว่า ปัญหาเกี่ยวกับความผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของคอและรยางค์ส่วนบนในพนักงานเก็บค่าผ่านทางพิเศษมีความชุกสูง หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ความสำคัญและความสนใจในปัญหาดังกล่าวนี้ และควรจัดให้มีการป้องกันการเกิดความผิดปกติดังกล่าวต่อไป