ผลของสารควบคุมการเติบโตของพืชและไคโทซานต่อการเพิ่มจำนวนยอดและปริมาณสตีวิโอไซด์ในหญ้าหวาน Stevia rebaudiana Bertoni ในหลอดทดลอง

Abstract

ส่วนแรกงานวิจัยนี้ได้ศึกษาถึงสภาวะที่เหมาะสมต่อการชักนำการเพิ่มจำนวนยอดและการเจริญเติบโต ในการเลี้ยงเนื้อเยื่อข้อเดี่ยวของหญ้าหวาน ในอาหารที่มีสารควบคุมการเติบโตออกซิน ไซโทไคนิน และไคโทซาน โดยเปรียบเทียบกับการใช้สารควบคุมการเติบโต IAA (1 และ 2 mg/L) ร่วมกับ BA หรือ kinetin (0.25, 0.5, 0.75 และ 1 mg/L) กับการใช้ BA (0.5, 1, 1.5 และ 2 mg/L) หรือ kinetin (6, 12 และ18 mg/L) เพียงอย่างเดียวในอาหารสูตร MS พบว่า การเพิ่มจำนวนยอดไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กับชุดควบคุมที่ไม่มีสารควบคุมการเติบโต อย่างไรก็ตามหญ้าหวานที่เลี้ยงบนอาหารที่เติม BA ความเข้มข้น 2 mg/L สามารถเพิ่มน้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งยอดเป็น 2.8 และ 2.7 เท่าของชุดการทดลองควบคุมตามลำดับ สำหรับการใช้ไคโทซานพบว่าอาหารที่เติมไคโทซานชนิด P80 และ P90 ที่ความเข้มข้น 10 และ 5 mg/L ตามลำดับ มีจำนวนยอดเฉลี่ย 2.00 ± 0.00 ยอดต่อข้อ ซึ่งมีแนวโน้มมากที่สุดเมื่อเทียบกับทุกชุดการทดลอง และยังพบว่าการใช้ไคโทซานชนิด O80 ความเข้มข้น 5 mg/L สามารถเพิ่มความยาวยอดได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติจาก 7.0 ± 0.89 มิลลิเมตรในชุดการทดลองควบคุมที่ไม่เติมไคโทซาน เพิ่มขึ้นเป็น 11.13 ± 1.76 มิลลิเมตร ซึ่งทำให้ค่าเฉลี่ยน้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งยอดเพิ่มขึ้นเป็น 2.3 และ 2.2 เท่าของชุดการทดลองควบคุมตามลำดับ นอกจากนี้ในชุดการทดลองเดียวกันนี้ยังมีแนวโน้มสามารถชักนำให้เกิดรากได้มากกว่า ชุดการทดลองควบคุม ในส่วนที่สองของงานวิจัยนี้ได้ศึกษาถึงปริมาณสารสตีวิโอไซด์ในหญ้าหวานที่เพาะเลี้ยงในหลอดทดลอง พบว่ามีปริมาณสารในชุดการทดลองที่ใช้สารควบคุมการเติบโตค่อนข้างต่ำ ในขณะที่ไคโทซานชนิด P90 40 mg/L, O80 20 mg/L และ O90 10 mg/L มีผลทำให้ปริมาณสารสตีวิโอไซด์เพิ่มมากขึ้นเป็น 1.3 เท่าของชุดการทดลองควบคุม ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ