การศึกษาปัจจัยเสี่ยงของโรคหอบหืดหรือ recurrent wheezing ในเด็กเล็กที่เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

Abstract

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาหาปัจจัยเสี่ยงของโรคหอบหืดหรือ recurrent wheezing ในเด็กอายุ 2-5 ปีที่มารับการรักษาที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย รูปแบบการวิจัย วิจัยเชิงวิเคราะห์ ณ จุดใดจุดหนึ่ง สถานที่ศึกษา แผนกผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยในของโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ประชากร เด็กอายุ 2-5 ปี มารับการตรวจรักษาที่คลินิกภูมิแพ้และคลินิกโรคทางเดินหายใจและที่รับการรักษาในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ด้วยโรคหอบหืดหรือ recurrent wheezing ระหว่างกรกฎาคม 2548 ถึง มีนาคม 2549 วิธีการศึกษา บิดา มารดา หรือผู้ปกครองเด็กจะได้รับการซักประวัติ บันทึกข้อมูลต่าง ๆ ได้แก่ เพศ อายุ ประวัติ การคลอด การเจ็บป่วยของระบบทางเดินหายใจในอดีต โรคภูมิแพ้ การให้นมแม่ สิ่งแวดล้อมที่บ้าน ประวัติการศึกษาของบิดา มารดา และเศรษฐานะทางครอบครัวเป็นต้น โดยเด็กจะได้รับการตรวจภูมิแพ้ทางผิวหนัง (skin prick test) ต่อสารก่อภูมิแพ้ในอากาศและจากอาหาร ผลการศึกษา มีผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์การศึกษาทั้งหมด 75 ราย แบ่งเป็นกลุ่มศึกษา 39 รายและกลุ่มควบคุม 36 ราย พบว่ามีปัจจัยเสี่ยง 8 อย่างที่อาจมีผลเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคหอบหืดหรือ recurrent wheezing ในเด็กเล็ก อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ได้แก่ ประวัติเคยติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่างมาก่อน, ประวัติเคยได้รับการรักษาด้วย Oxygen หลังมีติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่าง, ประวัติการเป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่างเมื่ออายุมากกว่า 1 ปี, ค่าเฉลี่ยจำนวนครั้งของการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง, การไม่ใช้เครื่องปรับอากาศในห้องนอน, การศึกษาระดับต่ำกว่าปริญญาของบิดาและมารดา, ผลการตรวจภูมิแพ้ทางผิวหนังเป็นบวก [is more than or equal to] 2 ชนิด แต่เมื่อนำค่าต่าง ๆ เหล่านี้มาคำนวณหา Adjusted odds ratio ปรากฎว่าปัจจัยเสี่ยงที่มีผลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือ ประวัติเคยติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่างมาก่อนมี Adjusted odds ratio = 8.15 (95% CI = 1.96-33.95) การไม่ใช้เครื่องปรับอากาศในห้องนอนมี Adjusted odds ratio = 11.32 (95% CI = 3.02-41.96) ผลการตรวจภูมิแพ้ทางผิวหนังเป็นบวก [is more than or equal to] 2 ชนิดมี Adjusted odds ratio = 10.54(95% CI = 2.21-50.3) บทสรุป จากการศึกษานี้ พบว่ามีปัจจัยเสี่ยง 3 อย่างที่มีผลเพิ่มโอกาสในการเกิดโรคหอบหืดหรือ recurrent wheezing ในเด็กเล็กอายุ 2-5 ปี ได้แก่ ประวัติเคยติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนล่างมาก่อน การไม่ใช้เครื่องปรับอากาศในห้องนอนและผลการตรวจภูมิแพ้ทางผิวหนังเป็นบวก [is more than or equal to] 2 ชนิด ข้อมูลนี้อาจนำมาใช้ในการประกอบเพื่อเป็นแนวทางในการป้องกันโรคหอบหืดหรือ recurrent wheezing ในเด็กเล็กต่อไป