แนวทางการจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมสำนึกสากลของเยาวชน

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสำนึกสากลของเยาวชนในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร (2)เสนอแนวทางการจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมสำนึกสากลของเยาวชน ผู้วิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ โดยใช้แบบสอบ ถามเก็บรวบรวมข้อมูลจากเยาวชนจำนวน 2,124 คน จัดการสนทนากลุ่ม และสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ ผลการวิจัยพบว่า 1) ในภาพรวม เยาวชนมีคะแนนสำนึกสากลอยู่ในระดับดี โดยมีคะแนนด้านการยอมรับความหลากหลายทางวัฒนธรรมมากที่สุด รองลงมาคือ การใส่ใจต่อประเด็นปัญหาโลก การพึ่งพาอาศัยและอยู่ร่วมกันอย่างสันติ และการเป็นสมาชิกพลโลก ตามลำดับ 2) เยาวชนที่มีคะแนนสำนึกสากลแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 มีภูมิหลังต่างกันในด้าน เพศ ระดับชั้น สถานที่ตั้งของโรงเรียนที่ศึกษา คะแนนเฉลี่ยสะสม การมีเพื่อนชาวต่างชาติหรือต่างวัฒนธรรม การติดตามข่าวสารต่างประเทศ การพูดคุยเกี่ยวกับประเด็นทางการเมือง การเรียนภาษาต่างประเทศ ความสามารถในการพูดภาษาถิ่น และการเข้าร่วมกิจกรรมกับชาวต่างชาติ 3) การจัดการศึกษาในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานควรบรรจุเนื้อหาเกี่ยวกับสำนึกสากลไว้ในหลักสูตรแกนกลางและหลักสูตรสถานศึกษา จัดกระบวนการเรียนรู้แบบบูรณาการในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ โดยเฉพาะกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม และเน้นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนากระบวนการคิดด้วยการคิดวิเคราะห์ การคิดวิพากษ์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ และการคิดแก้ปัญหา ในด้านครูผู้สอน ควรส่งเสริมให้มีสำนึกสากลโดยบรรจุเนื้อหาสำนึกสากลไว้ในหลักสูตรวิชาชีพครูและจัดอบรมอย่างต่อเนื่อง ส่วนผู้ปกครองควรมีส่วนร่วมจัดการศึกษาและสนับสนุนประสบการณ์การเรียนรู้ที่เอื้อต่อการมีสำนึกสากลให้มากขึ้นสื่อมวลชนควรรับผิดชอบต่อข้อมูลข่าวสารที่นำเสนอ นอกจากนี้ยังมีข้อเสนอแนะว่ากระทรวงศึกษาธิการควรดำเนินการร่วมกันอย่างใกล้ชิดกับกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์กระทรวงวัฒนธรรม และสถาบันสังคมอื่นที่เกี่ยวข้องในการจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมสำนึกสากลของเยาวชน