ปัจจัยทางสภาพแวดล้อมที่มีผลกระทบต่อเขตสบายของโบสถ์ไทย

Abstract

ปัจจัยทางสภาพแวดล้อมเป็นจุดเริ่มต้นในการออกแบบสถาปัตยกรรม ที่สามารถนำความเย็นจากภายนอกอาคารมาใช้ประโยชน์ ให้ภายในอาคารเข้าใกล้เขตสบายมากที่สุด การศึกษาถึงสภาพภูมิอากาศและสภาพบริเวณที่ตั้ง เพื่อหาตัวแปรสำคัญทางสภาพแวดล้อม และการเปรียบเทียบถึงความแตกต่างของสภาพแวดล้อม ที่มีผลกระทบต่อเขตสบายของโบสถ์ไทย จะนำมาซึ่งการประยุกต์หรือปรับปรุงสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อไป การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงกึ่งทดลองร่วมกับการวิจัยเชิงสำรวจ โดยตัวอย่างที่ใช้ในงานวิจัย เป็นการเลือกกลุ่มตัวอย่างตามวัตถุประสงค์คือ เลือกจากวัดในกรุงเทพมหานครที่ก่อสร้างในสมัยรัตนโกสินทร์ โดยมีความแตกต่างทางสภาพแวดล้อมภายนอกโบสถ์ในเขตพุทธาวาส จำนวน 3 วัด ได้แก่ วัดราชาธิวาสวิหารซึ่งมีภูมิสถาปัตยกรรมที่มีพื้นผิวอ่อน และความหนาแน่นของต้นไม้ระดับสูงในปริมาณมาก วัดกำแพงซึ่งมีภูมิสถาปัตยกรรมที่มีพื้นผิวอ่อน และความหนาแน่นของต้นไม้ระดับสูงในปริมาณปานกลาง และวัดราษฎร์บูรณะที่ไม่มีภูมิสถาปัตยกรรมที่มีพื้นผิวอ่อน วิธีการวิจัยทำโดยการวิเคราะห์ปัจจัยต่างๆ ของอุณหภูมิอากาศ ความชื้นสัมพัทธ์ พื้นที่ให้ร่มเงา อุณหภูมิผิวของภูมิสถาปัตยกรรมที่มีพื้นผิวอ่อน และภูมิสถาปัตยกรรมที่มีพื้นผิวแข็ง ในบริเวณภายในและภายนอกโบสถ์แต่ละแห่ง รวมทั้งการวิเคราะห์เปรียบเทียบถึงผลกระทบ ต่อเขตสบายของโบสถ์ไทยทั้ง 3 แห่งในวันเวลาเดียวกัน ผลการวิจัยพบว่า ร่มเงาจากต้นไม้ระดับสูงที่อยู่รอบโบสถ์ไทย จะทำให้บริเวณภายในและภายนอกโบสถ์เข้าสู่เขตสบายในเชิงอุณหภูมิได้ อีกทั้งภูมิสถาปัตยกรรมที่มีพื้นผิวอ่อนมีอิทธิพลต่อ สภาพแวดล้อมแตกต่างกัน โดยมีตัวแปรจากความสูงของต้นไม้ ความหนาแน่นของพุ่มใบ ระยะห่างของต้นไม้กับพื้นที่โดยรอบ และปริมาณของภูมิสถาปัตยกรรมพื้นผิวอ่อน ต่อปริมาณภูมิสถาปัตยกรรมพื้นผิวแข็งและอาคาร เป็นต้น ถึงแม้ว่าสภาพแวดล้อมภายนอกไม่มีผลกระทบมากนัก ต่ออุณหภูมิภายในโบสถ์ที่มีมวลสารสูง แต่ต้นไม้ในระดับสูงจะช่วยลดความแตกต่าง ของอุณหภูมิภายนอกและทำให้สภาพแวดล้อมเย็นลง