นวัตกรรมเทคโนโลยีการประเมินสุขภาพแบบองค์รวม

Abstract

แนวคิดการพัฒนาสุขภาพแบบองค์รวม (Holistic Health Approach) เป็นแนวคิดในการประสานองค์ความรู้ที่เป็นศาสตร์ต่าง ๆ ในแนวการพัฒนาความคิดใหม่ในการดูแลและเตรียมความพร้อมของตนเอง เพื่อสร้างสมดุลการดูแลด้วยตนเอง จัดเป็นการพัฒนาโดยการบูรณาการความรู้ทั้งที่เป็นศาสตร์และศิลป์ กระบวนทัศน์ปรับการเรียนรู้ เน้นการจัดสัดส่วนตามศักยภาพของแต่ละบุคคล การดูแลสุขภาวะแบบองค์รวมนี้จึงเป็นการริเริ่มสร้างกระบวนทัศน์ใหม่ทางการแพทย์ ให้เชื่อมโยงองค์ความรู้ต่าง ๆ กับการนำไปปฎิบัติ โดยเป็นระบบและมีแบบแผนที่ครอบคลุมศาสตร์ทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและด้านเศรษฐศาสตร์ส่วนบุคคล เริ่มเรียนรู้ในตนเองอย่างลึกซึ้ง (Contemplative Practices) แล้วขยายศักยภาพให้อยู่ในจุดที่สมดุลในชีวิตอย่างมีสติ จนในที่สุดแต่ละบุคคลสามารถจัดการความรู้ให้เกิดประโยชน์ต่อชีวิตอย่างมีคุณภาพ มีความสุขและมั่งคงทางการเงินอย่างเศรษฐกิจพอเพียง

วัตถุประสงค์ของงานวิจัยเพื่อศึกษาระบบการประเมินสุขภาพแบบองค์รวม เพื่อพัฒนาสร้างดัชนีแบบประเมินสุขภาพแบบองค์รวมทั้งสุขภาพร่างกาย จิตใจ สังคมและสุขภาพการเงินส่วนบุคคลเพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาระบบเก็บข้อมูลด้านสุขภาพแบบองค์รวม พัฒนานวัตกรรมเครื่องมือประเมินสุขภาพแบบองค์รวมในรูปแบบโปรแกรมและการวางแนวทางในการนำนวัตกรรมเทคโนโลยีการประเมินสุขภาพแบบองค์รวมไปสู่การใช้งาน วิธีการศึกษาในครั้งนี้ได้ข้อมูลเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้เชี่ยวชาญทั้ง 4 ศาสตร์ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและการเงิน จำนวน 40 ท่าน รวมทั้งการวิจัยเชิงปริมาณจากกลุ่มตัวอย่างประชากรในกรุงเทพมหานครในช่วงอายุ 21 – 80 ปี จำนวน 807 ตัวอย่าง นำมาประมวลผลหาดัชนีที่สอดคล้องกับโมเดลของสุขภาพองค์รวม ทำการถ่วงน้ำหนักในแต่ละมิติ จนได้ดัชนีเชิงเดียวในแต่ละด้าน แล้วนำดัชนีมาตรวจสอบความถูกต้อง ความเที่ยงตรงกับกลุ่มตัวอย่างก่อน นำไปพัฒนาและสร้างเครื่องมือสุขภาพองค์รวมในรูปแบบโปรแกรม การตรวจสอบความถูกต้องและแม่นยำในระบบการทำงานรูปแบบโปรแกรม การประเมินการยอมรับเทคโนโลยีนวัตกรรมจากผู้ใช้และการวางแนวทางในการนำนวัตกรรมเทคโนโลยีการประเมินสุขภาพแบบองค์รวมไปสู่การใช้งาน

ผลการศึกษา จากการวิจัยได้โมเดลดัชนีชี้วัดสุขภาพองค์รวมประกอบองค์ประกอบต่าง ๆ ในสุขภาพด้านร่างกาย จิตใจ สังคมและการเงิน การสัมภาษณ์ได้ค่าถ่วงน้ำหนักจากผู้เชี่ยวชาญ ร้อยละ 27.63, 25.08, 22.19, 25.14 ตามลำดับ โดยการวิจัยเชิงปริมาณได้ทดสอบค่าความเที่ยงตรง จะมีค่า Cronbach’s Alpha โดยภาพรวมเท่ากับ 0.952 วิเคราะห์ปัจจัยตัวประกอบ เพื่อจับกลุ่มตัวแปรต้นทั้งหมดไว้ในปัจจัยเดียวกัน ได้มิติสุขภาพองค์รวมเชิงเดียวในแต่ละมิติ จากนั้นนำมาวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของข้อมูลการถดถอยแบบพหุ ใช้ในการพยากรณ์ค่าใช้จ่ายต่าง ๆ เช่น ค่าใช้จ่ายภายในครอบครัว ทางสังคม ทางการแพทย์ (ค่าใช้จ่ายในการดูแลและป้องกัน การรักษาพยาบาล) และสภาวะสุขภาพองค์รวมซึ่งมาประกอบกับการวิจัยเชิงปริมาณในคะแนนดัชนีชี้วัดสุขภาพเชิงเดียว ได้ค่าคะแนนสุขภาพองค์รวมในแต่ละบุคคล ดังนี้ TOTAL HOLISTIC HEALTH SCORE (THHS) = (PSHS*Wp)+(MSHS*Wm)+(SSHS*Ws)+(FSHS*Wf) การคำนวณหาค่านํ้าหนักและสัดส่วนความสอดคล้องกันสามารถใช้ในการประเมินสุขภาพองค์รวมผ่านเทคโนโลยีนวัตกรรมโปรแกรมการประเมินสุขภาพองค์รวม และนำไปใช้งานได้จริงในรูปแบบ Web application พร้อมคำแนะนำในการดูแลสุขภาพในแต่ละมิติภายหลังการทดสอบความถูกต้องของฟังก์ชั่นการทำงาน ผ่านการทดสอบการยอมรับเทคโนโลยีนวัตกรรมโปรแกรมการประเมินสุขภาพองค์รวมนั้นได้ผลการยอมรับในฐานะผู้ใช้และผู้ซื้อโปรแกรมด้วยคะแนนเฉลี่ย 4.6, 4.2 ตามลำดับ ในการวางแนวทางในการนำนวัตกรรมเทคโนโลยีการประเมินสุขภาพแบบองค์รวมไปสู่การใช้งาน นำเสนอสู่ในเชิงพาณิชย์ ผ่านการประเมินความเป็นไปได้ทางการตลาด การดำเนินงานและการเงิน ในรูปแบบ Web application แบบ B2B, B2C