การศึกษาพฤติกรรมการทำงานเป็นทีมของนักศึกษามหาวิทยาลัยเอกชน : กรณีศึกษามหาวิทยาลัยหอการค้าไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ (1) ศึกษาพฤติกรรมการทำงานเป็นทีม (2) ศึกษาปัญหาและอุปสรรคที่ส่งผลกระทบต่อการทำงานเป็นทีม (3) เสนอแนวทางในการพัฒนาและส่งเสริมการทำงานเป็นทีมของนักศึกษาของมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ประชากรที่ศึกษา คือ นักศึกษา อาจารย์และผู้บริหารของมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย โดยทำการศึกษาในช่วงภาคต้น ปีการศึกษา 2541 ผู้วิจัย1ได้สุ่มตัวอย่างนักศึกษาระดับปริญญาตริ ภาคปกติ ที่ทำกิจกรรมรายวิชาเฉพาะชั้นปีที่ 3 ชั้นปีที่ 4 คณะละ 1 วิชาเอกต่อ ชั้นปี จำนวน 808 คน (ยกเว้นนักศึกษาคณะบัญชี และคณะนิติศาสตร์) อาจารย์ประจำวิชา 18 คน และศึกษาประชากรของนัก ศึกษาที่ทำกิจกรรมเสริมหลักสูตร 246 คน อาจารย์ที่ปรึกษาชมรม 27 คน และผู้บริหารมหาวิทยาลัย 30 คน รวมทั้งสิ้น 1.129 คน เครื่องมือที่ใช้ในการ'วิจัยคือ แบบลอบกาม แบบลัมภาษณ์ แบบสังเกต การวิเคราะห์'ข้อมูล'ใช้โปรแกรมสำเร็จ£ป SPSS/FW และ สกิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ นักศึกษามีพฤติกรรมการทำงานเป็นทีม โดยแบ่งเป็นทีมละ 6-10 คน และมีพฤติกรรมด้าน เป้าหมาย กระบวนการทำงาน บทบาทผู้นำ บทบาทสมาชิก และความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลในระดับมากทุกด้าน (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.50 ถึง 4.49) ส่วนปัญหาและอุปสรรคต่อการทำงานเป็นทีมนั้น ผลการวิจัยพบว่า ปัญหาและอุปสรรคเกิดจาก 3 ด้าน คือ ด้านนักศึกษา ด้านอาจารย์ และด้านผู้บริหารมหาวิทยาลัย โดยปัญหาทุกด้านมีผลกระทบต่อการทำงานเป็นทีมในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.5 ถึง 3.49) และปัญหาที่สำคัญในทัศนะของนักศึกษาและอาจารย์ได้แก่ นักศึกษามีเวลาว่างไม่ตรงกัน ทำให้การทำงานไม่ต่อเนื่อง อาจารย์ไม่มีเวลาให้คำปรึกษาอย่างเพียงพอ ผู้บริหารไม่มีเวลาเข้าร่วมกิจกรรมของนักศึกษา ทำให้นักศึกษาขาดกำลังใจในการทำงาน และเมื่อนักศึกษาประสบปัญหา นักศึกษาจะปรึกษาเพื่อนสนิทและหัวหน้ากลุ่มมากกว่าเข้าพบอาจารย์ สำหรับปัญหาที่สำคัญในทัศนะของผู้บริหารคือ บุคลากรส่วนใหญ่คิดว่าเป็น หน้าที่ของฝ่ายกิจการนักศึกษาจึงไม่ให้ความสำคัญเท่าทีควร การวิจัยนี้ได้เสนอแนวทางการพัฒนาและส่งเสริมพฤติกรรมการทำงานเป็นทีม ซึ่งสรุปจากข้อเสนอแนะของนักศึกษา คณาจารย์ ผู้บริหารมหาวิทยาลัย และความคิดเห็นของผู้วิจัยเอง กล่าวคือ มหาวิทยาลัยควรบรรจุวิธีและหลักปฏิบัติเรื่องการทำงานเป็นทีมไว้ในหลักสูตร เพื่อสนับสนุนให้นักศึกษาได้ฝึกทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น อันจะเป็นประโยชน์ต่อการทำงานในอนาคต และ ต้องสนับสนุนด้านงบประมาณและสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ ให้เพียงพอ ระบุวัตถุประสงค์ในการทำกิจกรรมให้ชัดเจน ตลอดจนจัดอบรมสัมมนา ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งหมดเข้าใจเรื่องการทำงานเป็นทีม รวมทั้งคณาจารย์ต้องมีความเข้าใจพฤติกรรมของนักศึกษาอย่างดี จะได้ให้คำปรึกษาและเสนอแนวทางต่าง ๅ ได้อย่างเหมาะสม