Abstract:
พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 เป็นกฎหมายที่กำหนดหลักเกณฑ์อันเป็นการคุ้มครองเจ้าหน้าที่ผู้ทำละเมิดในการปฏิบัติหน้าที่ให้ไม่ต้องถูกผู้เสียหายฟ้องคดีต่อศาลเพื่อให้รับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทน โดยผู้เสียหายจะต้องฟ้องคดีหน่วยงานของรัฐและหน่วยงานของรัฐจะต้องรับผิดในค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหาย ทั้งนี้ เมื่อหน่วยงานของรัฐได้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้เสียหายแล้ว หรือกรณีหน่วยงานของรัฐได้รับความเสียหายจากการละเมิดของเจ้าหน้าที่โดยตรง หน่วยงานของรัฐก็สามารถไล่เบี้ยหรือเรียกค่าสินไหมทดแทนจากเจ้าหน้าที่ได้หากการละเมิดนั้นเจ้าหน้าที่กระทำลงโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง โดยหน่วยงานของรัฐสามารถอาศัยอำนาจตามมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 ออกคำสั่งทางปกครองเรียกให้เจ้าหน้าที่ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนได้
อย่างไรก็ดี การเรียกให้เจ้าหน้าที่ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนดังกล่าวกลับไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควรเนื่องจากการบังคับให้เป็นไปตามคำสั่งเรียกให้เจ้าหน้าที่ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนดังกล่าวนั้น หากเจ้าหน้าที่ไม่ยอมชำระหน่วยงานของรัฐก็จะต้องอาศัยมาตรการบังคับทางปกครองโดยวิธีการยึด หรืออายัดทรัพย์สิน และนำมาขายทอดตลาดเพื่อชำระเงินให้ครบถ้วน ตามมาตรา 57 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 แต่มาตรการดังกล่าวก็ยังมีปัญหาทั้งในทางปฏิบัติและข้อกฎหมาย ประกอบกับการนำการออกคำสั่งทางปกครองมาใช้เป็นวิธีการในเรียกให้ชำระค่าสินไหมทดแทนก็ยังมีปัญหาบางประการ ทั้งนี้ แนวทางแก้ไขปัญหาดังกล่าวนั้นอาจทำได้หลายแนวทางด้วยกัน เช่น การปรับปรุงการใช้มาตรการบังคับทางปกครองให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น การกำหนดให้ให้หน่วยงานของรัฐสามารถฟ้องเจ้าหน้าที่ต่อศาลได้ควบคู่ไปกับการออกคำสั่งทางปกครอง รวมทั้งการยกเลิกอำนาจในการออกคำสั่งทางปกครองเรียกให้เจ้าหน้าที่ชำระเงินเพื่อให้หน่วยงานของรัฐใช้สิทธิเรียกร้องได้แต่เพียงโดยการฟ้องคดีต่อศาลเท่านั้น
