Abstract:
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความชุกของภาวะวิตกกังวล ภาวะซึมเศร้า และปัจจัยทางจิตสังคมในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ในแผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ วิธีการศึกษา: ศึกษาในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังจำนวน 105 ราย อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ที่คลินิกโรคไต แผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2552 โดยการตอบแบบสอบถามทั้งหมด 4 ชุด ได้แก่ 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบสอบถามอาการวิตกกังวลและอาการซึมเศร้าฉบับภาษาไทย 3) แบบสอบถาม ประเมินปัญหาสัมพันธภาพระหว่างบุคคล และ 4) แบบประเมินความสัมพันธ์และหน้าที่ของครอบครัว วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ กับภาวะวิตกกังวลและภาวะซึมเศร้า โดยใช้การทดสอบไคสแควร์ และวิเคราะห์ความถดถอยโลจิสติกเพื่อหาปัจจัยทำนายภาวะวิตกกังวล และภาวะซึมเศร้าของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังจำนวน 105 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (61%) มีอายุเฉลี่ย 50.77 ปี ส่วนใหญ่สถานภาพสมรสคู่ ระดับการศึกษาส่วนใหญ่ต่ำกว่าปริญญาตรี ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพและมีรายได้ตั้งแต่ 10,000 บาทขึ้นไป ส่วนใหญ่ป่วยเป็นโรคไตเรื้อรังมานานกว่า 5 ถึง10 ปี โดยส่วนใหญ่ (77.1%) ได้รับการรักษาด้วยยา 61% มีภาวะแทรกซ้อนคือโรคความดันโลหิตสูง ผลการศึกษาพบมีภาวะวิตกกังวล 9 ราย (8.6%) มีภาวะวิตกกังวลแต่ยังไม่ถือเป็นความผิดปกติทางจิตเวชที่ชัดเจน 16 ราย (15.2%) มีภาวะซึมเศร้า 11 ราย (10.5%) มีภาวะซึมเศร้าแต่ยังไม่ถือเป็นความผิดปกติทางจิตเวชที่ชัดเจน 17 ราย (16.2%) ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะวิตกกังวล ได้แก่ โรคหลอดเลือดหัวใจ ความบกพร่องทางสัมพันธภาพ (p<0.05) และปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้า ได้แก่ อายุ สถานภาพ การประกอบอาชีพ รายได้ ระยะเวลาที่เป็นโรคไตเรื้อรัง โรคหลอดเลือดหัวใจ (p<0.05) ปัจจัยทำนายภาวะวิตกกังวล ได้แก่ โรคหลอดเลือดหัวใจ (p<0.05) ความบกพร่องทางสัมพันธภาพ (p<0.01) และปัจจัยทำนายภาวะซึมเศร้า ได้แก่ สถานภาพโสด หม้าย หย่าร้างและแยกกันอยู่ (p<0.05) สรุปผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังมีความชุกของภาวะวิตกกังวล 8.6% มีความชุกของภาวะซึมเศร้า 10.5% ปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อภาวะวิตกกังวลและเป็นปัจจัยที่ทำนายภาวะวิตกกังวล ได้แก่ โรคหลอดเลือดหัวใจ และความบกพร่องทางสัมพันธภาพ และปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อภาวะซึมเศร้า และเป็นปัจจัยที่ทำนายภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังได้แก่ สถานภาพโสด หม้าย หย่าร้างและแยกกันอยู่
