Abstract:
ศึกษาพฤติกรรมการใช้เว็บไซต์ยูทูบ ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้ยูทูบ และประเด็นจริยธรรมทางข้อมูลข่าวสารในเรื่องเสรีภาพ สิทธิส่วนบุคคล และทรัพย์สินทางปัญญาของผู้ใช้ยูทูบในประเทศไทย โดยใช้วิธีการเก็บข้อมูลจากแบบสอบถาม จำนวน 400 ชุด ผลการวิจัยพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ยังคงใช้เว็บไซต์ยูทูบอยู่ในปัจจุบัน โดยมีวัตถุประสงค์ในการใช้เพื่อความบันเทิงเป็นหลัก โดยจะเลือกชมคลิปวีดิโอประเภทมิวสิควีดิโอ รายการโทรทัศน์ และคลิปภาพยนตร์ ส่วนเหตุผลที่ผู้ใช้เลิกใช้ยูทูบหรือไม่เคยใช้ยูทูบเลยคือ ไม่มีเวลาในการเข้าใช้เว็บไซต์ยูทูบ สถานที่ที่เข้าใช้ยูทูบบ่อยที่สุดคือ ที่พักของตนเอง และผู้ใช้ยูทูบส่วนใหญ่มีระดับปริมาณการเข้าใช้ในระดับมาก
ยูทูบเป็นช่องทางการสื่อสารในวัฒนธรรมของสื่อใหม่คือ เปิดโอกาสให้ผู้ใช้ได้เป็นผู้ผลิตเนื้อหาและเผยแพร่เนื้อหานั้นบนเว็บไซต์ด้วยตนเอง โดยผู้ใช้ที่มีบัญชี account สามารถรอัพโหลดวีดิโอขึ้นบนเว็บไซต์ และมีปฏิสัมพันธ์กับเนื้อหาและผู้ใช้คนอื่นๆ บนเว็บไซต์ได้ แต่จากการวิจัยพบว่า ผู้ใช้ยูทูบในประเทศไทยยังคงมีพฤติกรรมในการใช้เว็บไซต์ยูทูบเช่นเดียวกับสื่อเก่าคือ เป็นเพียงผู้รับสารมากกว่าจะเป็นผู้ผลิตหรือเผยแพร่สื่อด้วยตนเอง และผู้ใช้ส่วนใหญ่ไม่เห็นถึงความจำเป็นในการมีบัญชี account ยูทูบเพื่อล็อคอินเข้าสู่ระบบ ส่วนผู้ที่มีบัญชี account ส่วนใหญ่ก็ไม่มีการอัพโหลดวีดิโอ หรือสร้างเครือข่ายบนเว็บไซต์ ซึ่งเหตุผลในการมีบัญชี account อาจเนื่องมาจากความต้องการในการเข้าชมวีดิโอบางคลิปที่จำกัดอยู่ในผู้ใช้ที่มีบัญชีเท่านั้น นอกจากนี้ยังพบว่า ปัจจัยทางด้านเพศและอายุส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้ยูทบของผู้ใช้ในประเทศไทยคือ เพศหญิงมีระดับพฤติกรรมการใช้มากว่าเพศชาย และผู้ที่มีอายุในช่วง 21-30 ปี จะมีสัดส่วนในการเข้าใช้เว็บไซต์ยูทูบมากกว่าผู้ใช้ในช่วงอายุอื่นๆ ส่วนในประเด็นจริยธรรมทางข้อมูลข่าวสาร พบว่า ผู้ใช้ยูทูบให้ความสำคัญในประเด็นเรื่องสิทธิในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารทั้งในบริบททั่วไป และบริบทของเว็บไซต์ยูทูบในระดับมาก และให้ความสำคัญในประเด็นเรื่องเสรีภาพในการพูดในบริบททั่วไปในระดับกลาง และผ่านเว็บไซต์ยูทูบในระดับมาก ส่วนประเด็นเรื่องสิทธิส่วนบุคคลพบว่า ผู้ใช้ยูทูบมีความตระหนักรู้ในเรื่องสิทธิส่วนบุคคลในบริบทของเว็บไซต์ยูทูบมากกว่าในบริบททั่วไป และมีความตระหนักรู้ในเรื่องทรัพย์สินทางปัญญาทั้งในบริบททั่วไปและยูทูบในระดับปานกลาง