Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) ศึกษาการจัดการท่องเที่ยวของตลาดบ้านใหม่ ปัญหาและแนวโน้มการท่องเที่ยวในอนาคต 2) ศึกษาบทบาทของหน่วยงานต่างๆ ที่สนับสนุนการจัดการท่องเที่ยวของตลาดบ้านใหม่และ 3) เสนอแนวทางในการจัดการท่องเที่ยวที่เหมาะสมของชุมชนตลาดบ้านใหม่ภายใต้ความต้องการของคนในชุมชน เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพโดยเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสำรวจทางกายภาพ การสังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม การสนทนา การสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้อง และการใช้แบบสอบถาม ผลการศึกษาพบว่า การจัดการท่องเที่ยวของชุมชนตลาดบ้านใหม่มีรูปแบบของการจัดการผ่านองค์กรชุมชน 2 องค์กร คือ 1) ชมรมรักษ์ตลาดบ้านใหม่ :ซึ่งมีคณะกรรมการชมรมฯ ทำหน้าที่จัดการท่องเที่ยวและประสานภายในชุมชนและหน่วยงานภายนอก 2) คณะกรรมการจัดระเบียบขายของในตลาดบ้านใหม่ ทำหน้าที่จัดทำทะเบียนผู้ค้าขาย ออกใบอนุญาตขายของ จัดตำแหน่งการตั้งขายสินค้าให้เหมาะสม พิจารณาประเภทสินค้าและราคาสินค้า ให้อนุมัติผู้ค้ารายใหม่แทนรายเดิม และช่วยแก้ไขปัญหาทั่วไปที่เกิดขึ้นภายในตลาด ทั้ง 2 องค์กรชุมชนทำงานร่วมกันในการกำหนดแนวทางการดำเนินงานและกิจกรรมต่างๆ รวมถึงการติดต่อประสานงานร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ที่เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดการท่องเที่ยวของตลาดบ้านใหม่ หน่วยงานที่สำคัญ ได้แก่ เทศบาลเมืองฉะเชิงเทรา และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานภาคกลาง เขต 8 (เดิม) หน่วยงานสนุบสนุนอื่นๆ ได้แก่ สำนักงานจังหวัดฉะเชิงเทรา สำนักศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี และสถาบันการศึกษา การเข้ามาสนับสนุนส่วนใหญ่ ได้แก่ การประชาสัมพันธ์ การตลาด และการจัดกิจกรรม เป็นต้น ปัญหาที่เกิดขึ้นในการจัดการท่องเที่ยวของชุมชนแห่งนี้ ได้แก่ การบริหารงานองค์กรชุมชนที่ยังไม่ชัดเจนในการทำงานของแต่ละฝ่าย การให้บริการที่ไม่เพียงพอต่อความต้องการของนักท่องเที่ยว และขาดการเข้ามาสนับสนุนเรื่องการศึกษาวิจัยในการพัฒนาการท่องเที่ยว จากการศึกษาวิจัย มีข้อเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในการจัดการท่องเที่ยวของชุมชนตลาดบ้านใหม่ ได้แก่ 1) การบริหารงานองค์กร 2) การปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวกในตลาด และ 3) การศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนาองค์ความรู้ของชุมชน การดำเนินการดังกล่าวจะสามารถนำไปสู่การรักษาทรัพยากรในท้องถิ่น การพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนให้เข้มแข็งเพื่อการท่องเที่ยวที่ยั่งยืน อันจะทำให้เกิดความสมดุลระหว่างทรัพยากร เศรษฐกิจ และสภาพแวดล้อมของชุมชน รวมถึงการสร้างกระบวนการให้ชุมชนได้เรียนรู้เรื่องการมีส่วนร่วมในการจัดการท่องเที่ยว
