Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งที่จะศึกษามาตรการทางกฎหมายในการบังคับฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด ตามพระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2545 ที่ให้อำนาจแก่คณะอนุกรรมการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด ซึ่งเป็นองค์กรของรัฐฝ่ายบริหาร มีอำนาจดังเช่นองค์กรตุลาการ อาจขัดหรือแย้งต่อหลักความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ ซึ่งจะต้องหามาตรการ ควบคุมตรวจสอบ การกระทำขององค์กรของรัฐฝ่ายบริหาร และแนวทางในการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของบุคคลที่บำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด จากการศึกษาพบว่า กฎหมายฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด เป็นมาตรการทางกฎหมายที่ตอบสนองต่อนโยบายรัฐบาลในการแก้ไขปัญหายาเสพติด โดยถือว่าผู้เสพ ผู้ติดยาเสพติด อยู่ในฐานะผู้ป่วยไม่ใช่อาชญากร สามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เลิกใช้ยาเสพติดและสามารถกลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างปกติสุข รวมทั้งลดปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพติด แต่การดำเนิการตามกระบวนการของกฎหมายได้ให้อำนาจแก่คณะอนุกรรมการฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดซึ่งเป็นองค์กรของรัฐฝ่ายบริหาร ในการพิจารณาสั่งควบคุมตัวผู้เสพ ผู้ติดยาเสพติดในขั้นตอนการขยายเวลาการตรวจพิสูจน์การเป็นผู้เสพหรือผู้ติดยาเสพติด และการควบคุมตัวเพื่อฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดเป็นการกำจัดสิทธิเสรีภาพของบุคคล โดยขัดแย้งกับบทบัญญัติรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2540 ที่บัญญัติให้เป็นอำนาจขององค์กรตุลาการเพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของบุคคลไม่ให้ถูกล่วงละเมิดจากการกระทำที่มิชอบด้วยกฎหมายในการบังคับฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด ดังนั้น ควรมีการแก้ไข ปรับปรุง พระราชบัญญัติฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติด พ.ศ. 2545 ให้สอดคล้องกับบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ และเสริมสร้างแนวทางการดำเนินงาน เพื่อให้การบังคับฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดเกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดต่อการแก้ไขปัญหายาเสพติดรวมทั้ง ให้ความคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของผู้เสพ ผู้ติดยาเสพติด
