Abstract:
งานวิจัยเรื่อง กรรมวิธีการสร้างซออู้ของครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประวัติการสร้างซออู้ของครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล ศึกษากรรมวิธีการสร้างซออู้ของครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพเสียงซออู้ของครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล โดยใช้วิธีการเก็บข้อมูลลงศึกษาภาคสนามในฐานะลูกมือช่างเป็นเวลา 2 เดือน หลังจากที่ครู ธีรพันธุ์รับมอบผู้วิจัยเป็นศิษย์แล้ว 5 ปี ผลการศึกษาพบว่าครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล อนุรักษ์รูปทรงและสัดส่วนของซออู้ให้มีคุณภาพและได้มาตรฐานตามแบบสัดส่วนของกระสวนดุริยบรรณ และได้พัฒนารูปทรงและสัดส่วนจากกระสวนดุริยบรรณให้เป็นมาตรฐานในแบบ ของตน กรรมวิธีการสร้างซออู้ของครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล มีลักษณะเฉพาะคือ งานกลึงลวดลายที่งดงามประณีต การใช้มีดกลึง 3 แบบ การพ่นแลกเกอร์และขั้นตอนการขัดด้วยกระดาษทรายน้ำ สัดส่วนการกำหนดลายฉลุบนกะโหลกซอ และการพอกกะโหลก ความละเอียดพิถีพิถันในทุกขั้นตอนการสร้าง ครูธีรพันธุ์ใช้เวลาในการสร้างซออู้ 1 คัน เป็นเวลา 2 เดือน ครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล ให้ความสำคัญในกรรมวิธีการสร้างทุกขั้นตอน ด้วยความใส่ใจในเรื่องการคัดสรรวัสดุ ที่มีคุณภาพ การคัดกะโหลกซออู้ การคัดหนังแพะ หางม้า สายซอ และการเหลาหมอนซอ มีการกลึง คันทวนซออู้ให้ได้สัดส่วนตามมาตรฐานกระสวนดุริยบรรณ ความสำคัญในเรื่องของรูปทรง และสัดส่วนของ คันทวน ลูกบิด คันชัก มีผลทำให้คุณภาพเสียงซออู้คมชัด นุ่มนวล ดังกังวาน อันเกิดมาจากประสบการณ์ความรู้ทางด้านดนตรีไทยและด้านงานช่าง มีความเข้าใจในศาสตร์เสียงดนตรีไทยของช่างเป็นปัจจัยสำคัญใช้ในกรรมวิธีการสร้างและการตกแต่งเสียงซออู้ จึงทำให้ซออู้ทุกคันที่สร้างโดยครูธีรพันธุ์ ธรรมานุกูล เป็นที่ยอมรับว่ามีคุณภาพเสียงดีเยี่ยมและเป็นงานกลึงที่ประณีต งดงาม จนเป็นที่ยอมรับในกลุ่มนักดนตรีไทยโดยทั่วไป ปัจจัยที่ส่งผลให้ซออู้มีคุณภาพเสียงดี มี 8 ประการคือ 1. การคัดวัสดุ 2. การกำหนดแนวของลูกบิดและการพัน รัดอก 3. การกำหนดตำแหน่งของรัดอกด้วยสัดส่วนเฉพาะ 4. การคว้านปากคันชัก 5. พื้นฐานทางดนตรีไทย 6. ความเอาใจใส่ในงานช่างทุกขั้นตอนเท่าๆกัน 7. สัดส่วนของคันทวน ลูกบิด คันชัก 8. การกำหนดตำแหน่งฉลุลาย