Abstract:
วัตถุประสงค์ - เพื่อศึกษาความชุกของนิ่วในถุงน้ำดีในผู้ป่วยธาลัสซีเมียแต่ละกลุ่มอาการรวมถึงปัจจัยต่างๆที่มีผลต่อความชุกของนิ่วในถุงน้ำดีในผู้ป่วยธาลัสซีเมีย รูปแบบการวิจัย - การวิจัยเชิงพรรณนา ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง สถานที่ศึกษา - คลินิกผู้ป่วยกุมารเวชกรรมโรคเลือด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ประชากร - ผู้ป่วยโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียที่คลินิกกุมารเวชกรรมโรคเลือด โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ตั้งแต่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2548 - 30 ธันวาคม พ.ศ. 2548 วิธีการศึกษา - เก็บข้อมูล บันทึกข้อมูลและประวัติในแบบฟอร์มบันทึกข้อมูลผู้ป่วย และนัดผู้ป่วยมาทำอัลตราซาวด์ตับและทางเดินน้ำดี โดยให้ผู้ป่วยงดอาหารและน้ำมาก่อนเป็นเวลา 6 ชั่วโมง และลงบันทึกผลอัลตราซาวด์ไว้ในแบบฟอร์มบันทึกผลอัลตราซาวด์ ผลการศึกษา - ผู้ป่วยทั้งหมดที่เข้าร่วมการศึกษา 64 ราย พบความชุกของนิ่วในถุงน้ำดีในผู้ป่วยธาลัสซีเมียทั้งหมด 10 ราย คิดเป็นร้อยละ 15.6 แบ่งเป็นชนิดเบต้าธาลัสซีเมีย/ฮีโมโกลบินอี 9 รายใน 53 ราย (ร้อยละ16.98) ชนิดโฮโมไซกัส เบต้าธาลัสซีเมีย 1 รายใน 6 ราย (ร้อยละ16.6) และไม่พบมีนิ่วในถุงน้ำดีเลยในธาลัสซีเมียชนิดอื่นๆ (ธาลัสซีเมียเออีบาร์ท, ธาลัสซีเมียคอนสแตนท์สปริง อีเอฟบาร์ท และฮีโมโกลบินเอชคอนสแตนท์สปริง) และในผู้ป่วยชนิดเบต้าธาลัสซีเมียยังพบว่า อายุเฉลี่ยในกล่มที่มีนิ่วในถุงน้ำดีคือ 11.8 ปี มากกว่ากลุ่มที่ไม่มีนิ่วคือ 8.6 ปี อย่างมีนัยสำคัญ (P value = 0.017) และเพศหญิงมีความชุกของนิ่วในถุงน้ำดีสูงกว่าเพศชายอย่างมีนัยสำคัญ (P value = 0.038) แต่ความชุกของนิ่วในถุงน้ำดีไม่มีความแตกต่างกันในปัจจัยด้านชนิดของธาลัสซีเมีย ระดับฮีโมโกลบิน ความถี่ในการให้เลือด การได้รับยาขับเหล็ก การตัดม้าม และชนิดของจีโนทัยป์ ผลสรุป พบความชุกของนิ่วในถุงน้ำดีสูงในผู้ป่วยเด็กโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียได้ตั้งแต่อายุ 9 ปี โดยเฉพาะในเพศหญิงและสูงขึ้นตามอายุ ผู้ป่วยทั้งหมดตรวจพบนิ่วในถุงน้ำดีโดยไม่มีอาการ
