การศึกษาเชิงประจักษ์ของการพยากรณ์ทางเศรษฐกิจและนโยบายอัตราดอกเบี้ยของธนาคารแห่งประเทศไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ทดสอบความแม่นยำของแผนภาพรูปพัด (Fan charts) ที่ธนาคารแห่งประเทศไทยใช้ในการนำเสนอผลการประมาณการอัตราเงินเฟ้อและอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจและ (2) ศึกษาถึงลักษณะในการดำเนินนโยบายการเงินของธนาคารแห่งประเทศไทยว่าได้ดำเนินนโยบายสอดคล้องกับค่าประมาณการตัวเลขเศรษฐกิจหรือไม่ โดยข้อมูลที่นำมาใช้ในการศึกษานี้เป็นข้อมูลเฉพาะที่มีการเผยแพร่แก่สาธารณชน และเป็นการศึกษาในช่วงเวลาตั้งแต่ปี 2543:3-2550:4 การศึกษานี้มีวิธีการทดสอบความแม่นยำของแผนภาพรูปพัดทั้งอย่างไม่เป็นทางการ (Informal test) และอย่างเป็นทางการในเชิงสถิติ (Formal statistical test) ซึ่งมีการทดสอบทั้งความกว้าง (Width) และค่ากลาง (Central tendency) ของแผนภาพรูปพัด โดยในการทดสอบความกว้างนั้น จะเป็นการทดสอบการประมาณการที่มองไปข้างหน้า 1 ปี และ 2 ปี ในขณะที่การทดสอบค่ากลางนั้นจะเป็นการทดสอบคุณสมบัติความไม่เอนเอียง (Unbiasedness) และความมีประสิทธิภาพ (Efficiency) ของการประมาณการ ซึ่งเป็นการทดสอบการประมาณการทั้งที่มองไปข้างหน้า 1 ไตรมาส, 1 ปี และ 2 ปีสำหรับการศึกษาถึงลักษณะในการดำเนินนโยบายการเงินนั้นได้ทดสอบโดยใช้สมการตอบสนองของอัตราดอกเบี้ยที่มีลักษณะมองไปข้างหน้า (Forward-looking interest rate reaction function) ซึ่งมีการทดสอบใน 2 แบบจำลองด้วยกัน ได้แก่ แบบจำลองที่ผู้กำหนดนโยบายให้ความสนใจเฉพาะเป้าหมายอัตราเงินเฟ้อ และแบบจำลองที่ผู้กำหนดนโยบายให้ความสนใจทั้งเป้าหมายอัตราเงินเฟ้อและอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจ จากการศึกษาเชิงประจักษ์พบว่าโดยรวมแล้วการประมาณการของธนาคารแห่งประเทศไทยที่นำเสนอโดยใช้แผนภาพรูปพัดนั้นมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ดีในส่วนของการทดสอบความไม่เอนเอียงพบว่าการประมาณการอัตราเงินเฟ้อพื้นฐานที่มองไปข้างหน้า 1 ปี และ 2 ปีมีความเอนเอียงไปไปในทางบวก (Positive bias) ในขณะที่การประมาณการอัตราเงินเฟ้อทั่วไปและอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจในช่วงเวลาเดียวกันมีความเอนเอียงไปในทางลบ (Negative bias) รวมถึงยังพบว่าโดยรวมแล้ว ค่าความกว้างของแผนภาพรูปพัดของทั้งอัตราเงินเฟ้อและอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจที่ธนาคารแห่งประเทศไทยได้กำหนดไว้นั้นอาจแคบเกินไปเมื่อพิจารณาเปรียบเทียบระหว่างส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของแผนภาพรูปพัดกับส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานของค่าความคลาดเคลื่อนของการประมาณการในอดีต และสำหรับการทดสอบสมการตอบสนองพบว่าส่วนใหญ่แล้วธนาคารแห่งประเทศไทยได้มีการดำเนินนโยบายการเงินที่มองไปข้างหน้าและอยู่บนพื้นฐานของค่าประมาณการตัวเลขเศรษฐกิจของตนเอง