การจัดระเบียบทางเศรษฐกิจของชุมชนชาวประมงมุสลิม : บ้านแสนสุข จังหวัดสงขลา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์ (1) เพื่อศึกษาลักษณะทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม โดยทั่วๆไปของชาวประมงมุสลิม ชุมชนบ้านปากบางเล (2) เพื่อศึกษาว่าการจัดระเบียบทางเศรษฐกิจของชาวประมงมุสลิมมีการปรับตัวเปลี่ยนแปลงไปเป็นระบบเศรษฐกิจเชิงพาณิชย์หรือไม่ อย่างไร (3) ปัจจัยทางเศรษฐกิจ การเมือง และสังคมวัฒนธรรมจากภายนอกก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการจัดระเบียบทางเศรษฐกิจของชุมชนหรือไม่ (4) หลักความเชื่อของศาสนาอิสลามทำให้การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมชะลอตัวหรือไม่ โดยมีสมมุติฐานหลักว่า (1) ปัจจัยการขยายตัวของอำนาจและกลไกรัฐ ปัจจัยการขยายตัวของพัฒนาการเศรษฐกิจเชิงพาณิชย์ ปัจจัยทางด้านสภาพนิเวศน์วิทยาของชุมชน มีผลกระทบต่อการจัดระเบียบทางเศรษฐกิจของชุมชน (2) ความสัมพันธ์ระหว่างสังคมเมืองและชนบททำให้เกิดการพึ่งพากันมากขึ้นและก่อให้เกิดการสะสมทรัพย์ เศรษฐกิจแบบยังชีพมีการปรับเปลี่ยนเป็นเศรษฐกิจเชิงพาณิชย์มากขึ้น มีความแตกต่างทางเศรษฐกิจระหว่างชาวบ้านมากขึ้น และสมมุติฐานย่อยว่า (1) ความเชื่อทางศาสนาอิสลามมีผลต่อการปรับวิถีชีวิตของชาวประมงมุสลิม (2) การแพร่กระจายทางวัฒนธรรมของสังคมเมืองเข้าไปในสังคมชนบททำให้ประชาชนยอมรับวัฒนธรรมของสังคมเมืองมาประพฤติปฏิบัติทั้งในด้านวัตถุและจิตใจ แนวคิดสำคัญที่ใช้ในการศึกษามี 2 ประการคือ (1) แนวคิดเศรษฐศาสตร์เชิงจริยธรรม (2) แนวคิดโครงสร้างหน้าที่ พบว่า การจัดระเบียบทางเศรษฐกิจของชาวประมงมุสลิมบ้านปากบางเลเป็นผลมาจากปัจจัย 5 ประการ (1) สภาพนิเวศน์วิทยาของชุมชน (2) การเพิ่มขึ้นของประชากร (3) ความเชื่อทางศาสนาอิสลาม (4) การขยายตัวและอำนาจและกลไกรัฐ (5) การขยายตัวของเศรษฐกิจเชิงพาณิชย์ ข้อจำกัดทางสภาพนิเวศน์วิทยา การเพิ่มขึ้นของประชากร การขยายตัวของอำนาจและกลไกรัฐ และการขยายตัวของเศรษฐกิจเชิงพาณิชย์ ทำให้ระบบเศรษฐกิจแบบดั้งเดิมของชุมชนคือ เศรษฐกิจแบบยังชีพ โดยยึดหลักศีลธรรม เปลี่ยนแปลงไปเป็นระบบการผลิตเพื่อการค้ามากขึ้น คิดถึงเหตุผลตามหลักเศรษฐศาสตร์ หวังผลกำไร ส่งผลให้แบบแผนชีวิตทางเศรษฐกิจและสังคมเปลี่ยนแปลงไปหลายประการ เช่น การเกิดอาชีพที่หลากหลายยิ่งขึ้น เงินตรามีความสำคัญต่อชีวิตมากขึ้น วิถีชีวิตถูกเชื่อมโยงกับกลไกของตลาดในเกือบทุกขั้นตอนการผลิตและการบริโภค อย่างไรก็ตามค่านิยมในชุมชนซึ่งมีพื้นฐานจากหลักศาสนาอิสลามที่เน้นความเพียงพอในการกินอยู่ร่วมกัน การพึ่งพากันมากกว่าความร่ำรวยของปัจเจกชนหรือการแสวงหาผลกำไรจากเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน ..