อิทธิพลของคุณลักษณะที่พึงประสงค์ต่อความพึงพอใจในครอบครัว โดยมีการประเมินแก่นแท้ของตนเองเป็นตัวแปรส่งผ่าน : การเปรียบเทียบโมเดลระหว่างวัยรุ่นตอนกลางและตอนปลาย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)ศึกษาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 5 ด้านของวัยรุ่นตอนกลางและตอนปลาย 2)เปรียบเทียบโมเดลเชิงสาเหตุของความพึงพอใจในครอบครัว โดยมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์เป็นตัวแปรที่มีอิทธิพลทางตรง และมีอิทธิพลทางอ้อมผ่านตัวแปรส่งผ่านการประเมินแก่นแท้ของตนเอง ระหว่างวัยรุ่นตอนกลางและตอนปลาย และ 3)เปรียบเทียบอิทธิพลทางอ้อมผ่านตัวแปรส่งผ่านการประเมินแก่นแท้ของตนเองแบบ 4 มิติ (4-dimensional scale) ระหว่างวัยรุ่นตอนกลางและตอนปลาย ได้รับการอนุมัติจากคณะกรรมการพิจารณาจริยธรรมการวิจัยในคน กลุ่มสหสถาบัน ชุดที่ 1 มีกลุ่มตัวอย่างในการวิจัย 2 กลุ่ม คือ กลุ่มวัยรุ่นตอนกลาง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวน 1,693 คน และกลุ่มวัยรุ่นตอนปลาย ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 1,714 คน ได้มาจากการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบวัดคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของวัยรุ่น 5 ด้าน ได้แก่ ด้านร่างกายและสุขภาพ ด้านสติปัญญาและทักษะความสามารถ ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านคุณธรรม แบบวัดการประเมินแก่นแท้ของตนเองแบบ 4 มิติ และแบบวัดความพึงพอใจในครอบครัว การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์สมการเชิงโครงสร้างเพื่อตรวจสอบความตรงและความไม่แปรเปลี่ยนของโมเดลสมมติฐานการวิจัยระหว่างอายุด้วยโปรแกรม LISREL ผลการวิจัยที่สำคัญ พบว่า 1. ผลการศึกษาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 5 ด้านของกลุ่มวัยรุ่นตอนกลางและกลุ่มวัยรุ่นตอนปลายมีรูปแบบแตกต่างกัน และโมเดลการวัดคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 5 ด้านของกลุ่มวัยรุ่นตอนกลางและกลุ่มวัยรุ่นตอนปลายมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ทั้ง 2 กลุ่ม 2. ผลการวิเคราะห์ความตรงของโมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของความพึงพอใจในครอบครัว โดยมีการประเมินแก่นแท้ของตนเองเป็นตัวแปรส่งผ่าน ของกลุ่มวัยรุ่นตอนกลางและกลุ่มวัยรุ่นตอนปลายมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ทั้ง 2 กลุ่ม โดยมีความแปรเปลี่ยนของค่าพารามิเตอร์เมทริกซ์ค่าน้ำหนักองค์ประกอบของตัวแปรแฝงภายนอกและตัวแปรแฝงภายใน (GA)และอิทธิพลเชิงสาเหตุระหว่างตัวแปรแฝงภายใน (BE) 3. ผลการเปรียบเทียบอิทธิพลทางอ้อมของคุณลักษณะที่พึงประสงค์ที่มีต่อความพึงพอใจในครอบครัวผ่านตัวแปรการประเมินแก่นแท้ของตนเองแบบ 4 มิติ พบว่า ตัวแปรความเชื่ออำนาจควบคุมตนเองในโมเดลวัยรุ่นตอนกลาง และตัวแปรการเห็นคุณค่าในตนเองในโมเดลวัยรุ่นตอนปลาย สามารถอธิบายอิทธิพลทางอ้อมได้สูงสุด