ผลกระทบเชิงเศรษฐกิจของมาตรการเงินช่วยเหลือบุตรในบริบทสังคมสูงวัย

Abstract

งานศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบเชิงเศรษฐกิจของมาตรการเงินช่วยเหลือบุตรในสังคมไทยที่มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอายุประชากรเข้าสู่สังคมสูงวัยโดยการใช้แบบจำลองเหลื่อมรุ่นและวิเคราะห์ด้วยวิธี Simulation ในแบบจำลอง มาตรการเงินช่วยเหลือบุตรมีลักษณะเป็นบริการภาครัฐที่มีผลเชิงบวกต่อการสะสมทุนมนุษย์ในเด็กโดยตรง ส่งผลต่อระดับค่าจ้างในอนาคตของเด็กให้เพิ่มสูงขึ้น แต่ไม่ใช่การช่วยเหลือเด็กหรือพ่อแม่ในรูปแบบของตัวเงิน ผลการศึกษาพบว่าในสถานการณ์ที่มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอายุประชากรเข้าสู่สังคมสูงวัยซึ่งในแบบจำลองนี้หมายถึงสภาวะที่อัตราการเพิ่มของประชากรลดลง หากรัฐบาลขยายฐานภาษีโดยการเพิ่มอัตราภาษีรายได้เพี่อทำให้เงินช่วยเหลือบุตรหรือเงินบำนาญที่จัดสรรมากขึ้น จะส่งผลให้ทุนมนุษย์ ระดับทุนหนึ่งหน่วยประสิทธิภาพแรงงาน ระดับผลผลิตและผลตอบแทนแรงงานเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งส่งผลให้ระดับการบริโภคในปัจจุบัน ระดับการบริโภคในอนาคตเพิ่มขึ้น และทำให้ระดับอรรถประโยชน์ของประชาชนสูงขึ้นมากกว่าในสถานการณ์ฐานได้ อย่างไรก็ตาม หากรัฐบาลขยายฐานภาษีโดยให้ความสำคัญต่อการเพิ่มขึ้นของจำนวนเงินช่วยเหลือบุตร แต่ละเลยจำนวนเงินบำนาญอาจส่งผลทำให้ระดับอรรถประโยชน์ของประชาชนลดลงได้