Abstract:
Canine prostatic specific esterase (CPSE) เป็นโปรตีนที่ถูกสร้างและหลั่งจากเซลล์เยื่อบุของต่อมลูกหมาก ในปัจจุบันได้มีการพัฒนาชุดตรวจ CPSE ในกระแสเลือดเพื่อช่วยวินิจฉัยภาวะต่อมลูกหมากโตในสุนัข การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (ก) ศึกษาระดับของ CPSE และความสัมพันธ์ของระดับ CPSE กับน้ำหนักตัว ปริมาตรต่อมลูกหมากและอายุในกลุ่มสุนัขปกติที่โตเต็มวัย (ข) เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของระดับ CPSE ในสุนัขที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตชนิดไม่แสดงอาการทางคลินิกและชนิดที่แสดงอาการทางคลินิก โดยแบ่งสุนัขออกเป็น 3 กลุ่มตามน้ำหนักตัว คือ ขนาดเล็ก (ระหว่าง 1 ถึง 10 กิโลกรัม) ขนาดกลาง (มากกว่า 10 ถึง 20 กิโลกรัม) และขนาดใหญ่ (มากกว่า 20 กิโลกรัมขึ้นไป) ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย ANOVA และวิเคราะห์ค่าสหสัมพันธ์โดยใช้ Pearson correlation coefficients ผลการศึกษาที่ 1 ในกลุ่มสุนัขปกติ พบว่าระดับ CPSE มีความสัมพันธ์เชิงลบกับน้ำหนักตัวสุนัข (r = -0.44, p=0.0002) และปริมาตรต่อมลูกหมาก (r = -0.29, p=0.02) สุนัขขนาดเล็กมีค่า CPSE สูงสุด (38.57±4.0 นาโนกรัมต่อมิลลิลิตร) เมื่อเปรียบเทียบกับสุนัขกลาง (26.13±5.26) และขนาดใหญ่ (15.42±4.34) โดยสุนัขขนาดเล็กและขนาดใหญ่มีระดับ CPSE แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.0007) ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างอายุกับระดับ CPSE ในสุนัขปกติ (p>0.05) ผลการศึกษาที่ 2 เมื่อเปรียบเทียบระดับ CPSE ระหว่างกลุ่มสุนัขปกติ กลุ่มสุนัขที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตชนิดไม่แสดงอาการทางคลินิก และกลุ่มสุนัขที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตชนิดแสดงอาการทางคลินิก พบว่าในสุนัขขนาดเล็ก สุนัขปกติมีระดับ CPSE (38.57±8.03, n=26) ต่ำกว่ากลุ่มที่ไม่แสดงอาการทางคลินิก (72.58±6.92, n=35) (p=0.04) และกลุ่มที่แสดงอาการทางคลินิก (132.15±11.81, n=12) (p<0.0001) ในสุนัขขนาดกลาง สุนัขปกติมีระดับ CPSE (26.13±10.57, n=15) ต่ำกว่ากลุ่มที่ไม่แสดงอาการทางคลินิก (98.74±7.35, n=31) (p<0.0001) และกลุ่มที่แสดงอาการทางคลินิก (109.86±16.71, n=6) (p=0.0012) ในสุนัขขนาดใหญ่ สุนัขปกติมีระดับ CPSE (15.42±8.73, n=22) ต่ำกว่ากลุ่มที่ไม่แสดงอาการทางคลินิก (33.51±9.39, n=19) (p>0.05) และกลุ่มที่แสดงอาการทางคลินิก (157.20±23.63, n=3) (p<0.0001) อย่างไรก็ตามความแตกต่างของระดับ CPSE ระหว่างสุนัขที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตชนิดไม่แสดงอาการทางคลินิกและชนิดแสดงอาการทางคลินิกจะพบเฉพาะในกลุ่มสุนัขขนาดเล็ก (p=0.0008) และสุนัขขนาดใหญ่ (p<0.0001) เท่านั้น