Abstract:
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพยากรณ์ค่าอัตรามรณะของประชากรไทยในอีก 10 ปีข้างหน้าโดยใช้ 4 ตัวแบบในการพยากรณ์อัตรามรณะคือ ตัวแบบลี-คาร์เตอร์ ตัวแบบลี-คาร์เตอร์ที่นำธรณีสถิติมาประยุกต์ ตัวแบบมีเดียนโพลิช ตัวแบบมีเดียนโพลิชที่นำธรณีสถิติมาประยุกต์ พร้อมทั้งเปรียบเทียบค่าอัตรามรณะที่ประมาณได้จาก 4 ตัวแบบเพื่อหาความเหมาะสมที่สุดโดยการวัดจากค่าสัมบูรณ์ของความคลาดเคลื่อนเฉลี่ย (Mean Absolute Percent Error: MAPE) ผลการวิจัยพบว่าตัวแบบลี-คาร์เตอร์ที่นำธรณีสถิติมาประยุกต์มีค่า MAPE ต่ำที่สุดทั้งเพศชายและเพศหญิงมีค่าเท่ากับ 0.0026% และ 0.0017% ตามลำดับ ค่าพยากรณ์อัตรามรณะในอีก 10 ปีข้างหน้าของ 4 ตัวแบบให้ผลที่แตกต่างกัน แต่โดยรวมค่าพยากรณ์อัตรามรณะของทั้ง 4 ตัวแบบ ในช่วงอายุก่อน 80 ปี ค่าอัตรามรณะมีแนวโน้มลดลงเมื่อปีเพิ่มขึ้นและ ช่วงอายุหลัง 80 ปี อัตรามรณะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเมื่อปีเพิ่มขึ้น เมื่อนำตัวแบบลี-คาร์เตอร์ที่นำธรณีสถิติมาประยุกต์มาประมาณค่าแบบช่วงของอายุคาดเฉลี่ยโดยวิธีบูทแสตรป ของปี พ.ศ. 2555 พ.ศ.2556 พ.ศ.2559 พ.ศ.2562 และพ.ศ.2565 พบว่าเพศหญิงมีอายุคาดหมายเฉลี่ยสูงกว่าเพศชายในทุกช่วงอายุ เมื่อพิจารณาอายุคาดหมายเฉลี่ยของคนอายุ 60 ปี พบว่าในเพศชายมีอายุคาดหมายเฉลี่ย 19.12 ปี ในเพศหญิงมีอายุคาดหมายเฉลี่ย 22.25 ปีของปีพ.ศ.2559 โดยอายุคาดหมายเฉลี่ยของทั้งสองเพศมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นเมื่อปีเพิ่มขึ้น