Abstract:
การวิจัยเรื่อง “ความชอบธรรมของคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญภายใต้หลักนิติรัฐและเสรีนิยมประชาธิปไตย : ศึกษากรณีคำวินิจฉัยที่ 18-22/2555 และ 15-18/2556” นี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญผ่านบริบทและคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญบนพื้นฐานของกรอบแนวคิดเสรีประชาธิปไตย งานวิจัยชิ้นนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยใช้กรอบความสัมพันธ์ระหว่างแนวคิดเสรีประชาธิปไตยกับแนวคิดความชอบธรรมของ David Beetham เป็นกรอบหลักในการศึกษา ซึ่งผู้วิจัยได้เลือกคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2550 เป็นกรณีศึกษาจำนวน 2 คดี คือ คำวินิจฉัยกลางและคำวินิจฉัยส่วนตนในคดีการแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 291 (18-22/2555) และ คำวินิจฉัยกลางและคำวินิจฉัยส่วนตนในคดีการแก้ไขรัฐธรรมนูญประเด็นที่มาและคุณสมบัติของสมาชิกวุฒิสภา (15-18/2556) และใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลจากคำวินิจฉัยกลางและคำวินิจฉัยส่วนตนประกอบกับการสำรวจข้อมูลจากเอกสารสื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ ผลการวิจัยพบว่า ทั้งคำวินิจฉัยกลางและคำวินิจฉัยส่วนตนในคดีการแก้ไขรัฐธรรมนูญมาตรา 291 และคำวินิจฉัยกลางและคำวินิจฉัยส่วนตนในคดีการแก้ไขรัฐธรรมนูญประเด็นที่มาและคุณสมบัติของสมาชิกวุฒิสภา มีความไม่สอดคล้องกับแนวคิดเสรีประชาธิปไตยจึงนำไปสู่ความไม่ชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ