Abstract:
งานศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวัดประสิทธิภาพของระดับการใช้ทรัพยากรในแต่ละโรงเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นและวิเคราะห์ปัจจัยที่กำหนดความมีประสิทธิภาพแต่ละโรงเรียน มีกลุ่มเป้าหมายคือโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้นในพื้นที่เขตกรุงเทพมหานคร เขต 2 ด้วยวิธีการวัดประสิทธิภาพในเชิงเปรียบเทียบระหว่างแต่ละโรงเรียน ที่เรียกว่า แบบจำลอง DEA ในมุมมองปัจจัยการผลิตเพื่อหาระดับในใช้ทรัพยากรให้น้อยที่สุดโดยยังคงได้รับผลการเรียนคงเดิม จากนั้นวัดความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องเทียบกับความมีประสิทธิภาพของโรงเรียนและเทียบกับผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาด้วยวิธีการประมาณค่า วิธีวิเคราะห์การถดถอย (Regression Analysis) ผลการศึกษาพบว่า โรงเรียนในกลุ่มนี้มีเพียง 11 โรงเรียนหรือคิดเป็นร้อยละ 24.44 ของโรงเรียนทั้งหมดที่มีประสิทธิภาพในการใช้ทรัพยากรทางการศึกษาต่อผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษา โดยส่วนใหญ่ยังใช้ทรัพยากรในระดับที่ไม่เหมาะสม คิดเป็นจำนวนร้อยละ 12.72 โดยเฉลี่ยที่แต่ละโรงเรียนสามารถลดการใช้ทรัพยากรลงได้โดยยังได้รับผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาเท่าเดิม ปัจจัยที่ส่งเสริมให้โรงเรียนมีประสิทธิภาพอย่างมีนัยสำคัญ มีดังนี้ ฐานะของนักเรียนที่ดี สภาพแวดล้อมของชุมชนของนักเรียนที่ไม่แออัดจนเกินไป ขนาดของโรงเรียนที่มีขนาดใหญ่ และจำนวนนักเรียนหญิงที่มากกว่านักเรียนชาย ปัจจัยที่ส่งเสริมให้ผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาดีอย่างมีนัยสำคัญ มีดังนี้ จำนวนครูที่เพียงพอต่อความต้องการของนักเรียน คุณภาพของครู ขนาดของโรงเรียนที่มีขนาดใหญ่ นักเรียนเพศหญิงโดยรวมทำได้ดีกว่านักเรียนเพศชาย พบในทุกรายวิชายกเว้นวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ที่ไม่พบความสัมพันธ์ โดยสรุปการศึกษานี้สนับสนุนให้มีนโยบายในการศึกษาถึงระดับการใช้ทรัพยากรทางการศึกษาของแต่ละโรงเรียนให้เกิดประโยชน์มากที่สุด โดยส่วนต่างของทรัพยากรที่ไม่เพิ่มมูลค่า ควรจัดสรรไปอยู่ในส่วนที่ขาดแคลน เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาโดยรวมได้