Abstract:
การอักเสบเรื้อรังเป็นปัจจัยสำคัญในการเกิดโรค chronic degenerative diseases ต่างๆ ปัจจุบันมีการพัฒนาการรักษาโรคที่มีสาเหตุจากการอักเสบเรื้อรัง การรักษาทางเลือกหนึ่งคือการใช้พืชสมุนไพรไทยในการรักษา หญ้าแส้ม้า หรือ flatspike sedge มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Fimbristylis ovata (Burm.f.) Kern พบว่าสามารถใช้รักษาโรคที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบต่างๆ อย่างไรก็ตามยังไม่มีข้อมูลการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับฤทธิ์การต้านการอักเสบ การวิจัยครั้งนี้ได้ทำการสกัดหญ้าแส้ม้าด้วยเอทานอล เมทานอล และน้ำ เพื่อศึกษาผลของสารสกัดต่อเปอร์เซ็นต์การมีชีวิตรอดของเซลล์ด้วยวิธี MTT assay และทำการทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดกับเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ถูกกระตุ้นด้วย LPS เพื่อวัดการหลั่งและการแสดงออกของยีนไซโตไคน์ ยีน RAGE รวมทั้งทำการทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดกับเซลล์สมองเพาะเลี้ยงชนิดเอนโดธีเลียล เพื่อวัดการหลั่งและการแสดงออกของยีน cell adhesion molecule ด้วยวิธี ELISA และ RT-PCR จากผลการวิจัยพบว่าเมื่อทดสอบสารสกัดหญ้าแส้ม้า ความเข้มข้นถึง 100 µg/ml กับเซลล์เม็ดเลือดขาวเพาะเลี้ยงชนิดโมโนไซต์และเซลล์สมองเพาะเลี้ยงชนิดเอนโดธีเลียล ผลของเปอร์เซ็นต์การมีชีวิตรอดของเซลล์มีค่ามากกว่า 80% และพบว่าสารสกัดจากหญ้าแส้ม้าสามารถลดการหลั่งและการแสดงออกของยีนไซโตไคน์ IL-6 และยีน RAGE ในเซลล์เม็ดเลือดขาวเพาะเลี้ยงชนิดโมโนไซต์ได้อีกด้วย อีกทั้งเมื่อทดสอบกับเซลล์สมองเพาะเลี้ยงชนิดเอนโดธีเลียล พบว่าสารสกัดจากหญ้าแส้ม้าสามารถลดการหลั่งและการแสดงออกของยีน VCAM-1 ได้ด้วย ดังนั้นหญ้าแส้ม้าอาจจะเป็นสมุนไพรอีกชนิดหนึ่งที่สามารถนำมาใช้ในการรักษาโรคที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบเรื้อรังได้