Abstract:
การศึกษาและสำรวจหอยทากบกในพื้นที่ของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมของพืช อันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ โดยเฉพาะในพื้นที่อนุรักษ์หมู่เกาะแสมสาร ชลบุรี พื้นที่เขาเขียว ชลบุรี และพื้นที่เขาวังเขมร-ช่องเขาขาด ไทรโยค กาญจนบุรี ได้พบหอยทากบกทั้งหมด 13 วงศ์ จำนวน 39 ชนิด ทั้งนี้มีหอยที่จัดได้ว่าหายากเนื่องจากมีการแพร่กระจายที่จำกัดมาก และเป็น endanger species ของประเทศไทย 4 ชนิด คือ หอยในสกุลของหอยนกขมิ้น Amphidomus schomburgki Amphidromus inversus Amphidromus semitesselatus และ พื้นที่เขาวังเขมร-ช่องเขาขาด ไทรโยค กาญจนบุรีอีก 2 สปีชีส์ การศึกษากายวิภาคศาสตร์ระบบสืบพันธุ์ของหอยทั้งสองพบว่า ส่วนของ male genitalai ในหอยทั้งสองมีลักษณะที่แตกต่าง นอกจากนี้ยังพบหอยนกขมิ้นน้อย Amphidromus glaucolarynx albicans ซึ่งมีรายงานครั้งแรกเมื่อปี 1902 ที่จังหวัดกาญจนบุรี ผลการศึกษาความสัมพันธ์ทางวิวัฒนาการบรรพบุรุษเดียว (Amphidromus clade, Syndromus clade and A. glaucolarynx clade) ในหอยทั้งสกุลนี้และในสกุลย่อย Amphidromus ในขณะที่ผลความสัมพันธ์ทางสายวิวัฒนาการของหอยในสกุลย่อย Syndromus ชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์แบบวิวัฒนาการขนาน โดยมี A. glaucolarynx แยกออกมาบริเวณฐานของแผนภูมิ และสมควรที่ต้องแยกออกไว้ในสกุลย่อยที่แตกต่าง นอกจากนี้ผลการศึกษาทางสัณฐานวิทยา อวัยวะสืบพันธุ์ และแผ่นฟันยังสนับสนุนความแตกต่างนี้ โดยที่หอยต้นไม้ชนิด A. glaucolarynx ควรแยกออกจากหอยในกลุ่มสกุลย่อย Syndromus s.s. อย่างอิสระ
