การคุ้มครองผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในการดำเนินคดีอาญา

Abstract

ประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ ประกอบกับโครงสร้างทางสังคม เศรษฐกิจ และเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไป ผู้สูงอายุต้องดำรงชีวิตโดยลำพังหรืออยู่ในความดูแลของบุคคลภายนอกครอบครัวหรือสถานดูแลคนชรา ผู้สูงอายุจึงตกเป็นเป้าหมายของอาชญากรรม คดีอาญาที่มีผู้เสียหายเป็นผู้สูงอายุส่วนใหญ่จะมีปัญหาที่ยุ่งยากซับซ้อน เนื่องจากผู้สูงอายุมีปัญหาสุขภาพ ผู้กระทำความผิดเป็นผู้ที่มีความใกล้ชิดกับผู้สูงอายุ ทำให้เจ้าหน้าที่ไม่ได้รับการรายงานเหตุ อีกทั้งการให้ความคุ้มครองผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในขั้นตอนก่อนเริ่มต้นดำเนินคดี ระหว่างดำเนินคดี และภายหลังศาลพิพากษาคดีของไทยยังไม่มีมาตรการทางกฎหมายที่เหมาะสม ส่งผลให้ผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในคดีอาญาไม่ได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายได้อย่างเต็มที่และมีประสิทธิภาพ จากการศึกษาพบว่าประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายและหน่วยงานเฉพาะที่ให้การคุ้มครองผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในการดำเนินคดีอาญา เนื่องจากประเทศไทยมีการบัญญัติกฎหมายในลักษณะที่กว้างและปรากฏอยู่ในกฎหมายหลายฉบับ เช่น ประมวลกฎหมายอาญา ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา และพระราชบัญญัติต่างๆที่ให้ความคุ้มครองผู้เสียหายในคดีอาญา เมื่อได้ศึกษากฎหมายของต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศออสเตรเลีย ประเทศญี่ปุ่นและประเทศสิงคโปร์ ได้มีการกำหนดกฎหมายและบทบาทหน้าที่ของหน่วยงานที่ชัดแจ้ง ส่งผลให้มาตรการทางกฎหมายของประเทศเหล่านี้สามารถบังคับใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ วิทยานิพนธ์เล่มนี้เสนอให้ประเทศไทยควรมีกฎหมายและหน่วยงานเฉพาะที่ให้การคุ้มครองผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในการดำเนินคดีอาญาในขั้นตอนก่อนเริ่มต้นดำเนินคดี ระหว่างดำเนินคดี และภายหลังศาลพิพากษาคดี โดยกำหนดหลักเกณฑ์และมาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในการดำเนินคดีอาญารวมทั้งบทบาทหน้าที่ของหน่วยงานเฉพาะให้ชัดเจน เพื่อคุ้มครองช่วยเหลือผู้เสียหายที่เป็นผู้สูงอายุในคดีอาญาให้ได้รับความเป็นธรรมและสามารถดำเนินคดีได้อย่างมีประสิทธิภาพ