ความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมองค์การ ความพึงพอใจในงานและความตั้งใจจะลาออก : การวิเคราะห์อิทธิพลกำกับและอิทธิพลส่งผ่าน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมองค์การ ความพึงพอใจในงานและความตั้งใจจะลาออกในองค์การไทยที่มาจากประเภทองค์การอุตสาหกรรมที่หลากหลาย โดยศึกษาอิทธิพลกำกับของวัฒนธรรมองค์การและอิทธิพลส่งผ่านของความพึงพอใจในงาน จากการเก็บกลุ่มตัวอย่างพนักงานในองค์การไทยจำนวน 197 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ มาตรวัดวัฒนธรรมองค์การ มาตรวัดความพึงพอใจในงาน และมาตรวัดความตั้งใจจะลาออกจากงาน ผลการวิเคราะห์อิทธิพลส่งผ่าน (Mediation Analysis) โดยโปรแกรม Process พบว่า ความพึงพอใจในงานเป็นตัวแปรส่งผ่านความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมองค์การทั้ง 4 รูปแบบ (วัฒนธรรมแบบเครือญาติ แบบความคิดสร้างสรรค์ แบบลำดับขั้น และแบบมุ่งผลสำเร็จ) และความตั้งใจจะลาออก โดยวัฒนธรรมองค์การทั้ง 4 รูปแบบ มีสหสัมพันธ์ทางบวกกับความพึงพอใจในงาน ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยในประเทศทางตะวันออก เนื่องจากสังคมไทยเป็นสังคมที่มีกรอบความคิดของวัฒนธรรมทางด้านระยะห่างระหว่างอำนาจ (Power Distance) และด้านการหลีกเลี่ยงความไม่แน่นอน (Uncertainty Avoidance) สูง อย่างไรก็ตามจากการวิเคราะห์ถดถอยอิทธิพลปฏิสัมพันธ์ (Moderated Regression Analysis) โดยโปรแกรม Process กลับไม่พบว่า วัฒนธรรมในองค์การทั้ง 4 รูปแบบ กำกับความสัมพันธ์ระหว่างความพึงพอใจในงานและความตั้งใจจะลาออก แต่พบว่ามีเพียงวัฒนธรรมองค์การแบบเครือญาติที่มีอิทธิพลหลักต่อความตั้งใจจะลาออก ซึ่งสอดคล้องกับสังคมไทยที่มีลักษณะของการช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกันและความสัมพันธ์แบบครอบครัว