บทบาทของอารมณ์ในจริยศาสตร์ของขงจื๊อ

ศากุน ภักดีคำ

dc.contributor.advisor	สุวรรณา สถาอานันท์
dc.contributor.author	ศากุน ภักดีคำ
dc.contributor.other	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะอักษรศาสตร์
dc.date.accessioned	2018-05-26T09:54:40Z
dc.date.available	2018-05-26T09:54:40Z
dc.date.issued	2549
dc.identifier.uri	http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/58889
dc.description	วิทยานิพนธ์ (อ.ม.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2549	en_US
dc.description.abstract	วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาเรื่องอารมณ์ในจริยศาสตร์ของขงจื๊อว่าอารมณ์มีความสัมพันธ์กับมโนทัศน์ทางจริยศาสตร์อย่างไร และอารมณ์มีบทบาทในจริยศาสตร์ของขงจื๊ออย่างไร จากการศึกษาพบว่า อารมณ์ทางศีลธรรมมีความสัมพันธ์กับมโนทัศน์ทางจริยศาสตร์ทั้งสาม ได้แก่มนุษยธรรม(เหริน) จารีต(หลี่) และความถูกต้อง(อี้) กล่าวคือมนุษยธรรมเป็นเงื่อนไขจำเป็นต่อการมีอารมณ์ทางศีลธรรมและในฐานะความรักมนุษย์ก็เป็นอารมณ์ทางศีลธรรมในตัวเอง จารีตเป็นวิถีทางในการแสดงออกของอารมณ์โดยกำกับและขัดเกลาอารมณ์ของมนุษย์ให้มีขอบเขตเหมาะสม ความถูกต้องเป็นสิ่งที่ช่วยกำกับให้อารมณ์ของมนุษย์สอดคล้องกับสถานการณ์และบริบทที่หลากหลายอารมณ์ตาม "ธรรมชาติ" จะสามารถพัฒนาไปสู่อารมณ์ทางศีลธรรมได้โดยผ่านการขัดเกลาด้วยกวีนิพนธ์ จารีตและดนตรี ในปรัชญาขงจื๊ออารมณ์ทางศีลธรรมหลักได้แก่ ความรัก ความเกลียด ความโศกเศร้า ความละอายและความยินดีเป็นส่วนหนึ่งของการมีชีวิตที่ดีทางจริยธรรมโดยมีบทบาทแตกต่างกัน ความรักมนุษย์เป็นคุณธรรมที่เรียกว่ามนุษยธรรมและเป็นแรงจูงใจในการกระทำทางศีลธรรม ความเกลียดความโศกเศร้าและความละอายทำหน้าที่ในการประเมินคุณค่าของบุคคลและการกระทำทางศีลธรรม ความละอายเป็นความรอบคอบและความรับผิดชอบทางศีลธรรม ความยินดีเป็นอารมณ์ที่แสดงถึงการตั้งมั่นของคุณธรรมของบุคคล อย่างไรก็ตามอาจโต้แย้งได้ว่าอารมณ์ในจริยศาสตร์ของขงจื๊อมีข้อจำกัดโดยเน้นแต่อารมณ์ที่ผ่านการขัดเกลาทางศีลธรรม และไม่ให้ความสนใจกับอารมณ์ตามธรรมชาติของมนุษย์ อีกทั้งละเลยอารมณ์บางอย่าง เช่น อารมณ์ขันซึ่งเป็นอารมณ์ที่ปรัชญาเต๋าให้ความสำคัญ	en_US
dc.description.abstractalternative	This thesis is an attempt to explicate how emotions and Confucius' ethical concepts are related and how emotions play important roles in Confucius' ethics. Moral emotion is related to three main ethical concepts, namely, humaneness (ren), propriety (li) and righteousness (yi). Humaneness is the necessary condition of moral emotion and as love, humaneness is itself a moral emotion. Propriety is not only the way to express emotions but also guides and cultivates human emotion. Righteousness leads emotions in various situations and contexts. Moral emotion can be developed and cultivated by poetry, propriety and music. Major moral emotions in Confucian philosophy consist of love, hatred, sorrow, shame and joy. All of these play important parts for the good life. Love or humaneness is a moral virtue; ren is a source of moral motivation. Hatred, sorrow and shame are emotions that form evaluation of persons and moral actions. Shame, especially, is both moral deliberation and moral responsibility. Finally, joy is an emotion which manifests the pleasure of being upright of a person with moral virtues. However, it can be argued emotions in Confucius' ethics are restricted merely to cultivated emotions. Confucius' ethics seems to be unconcerned about natural emotions and also neglects some emotions such as humour, which is a significant emotion for Daoism.	en_US
dc.language.iso	th	en_US
dc.publisher	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.relation.uri	http://doi.org/10.14457/CU.the.2006.406
dc.rights	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.subject	อารมณ์	en_US
dc.subject	ปรัชญาขงจื๊อ	en_US
dc.subject	จริยศาสตร์	en_US
dc.subject	Emotions	en_US
dc.subject	Philosophy, Confucian	en_US
dc.subject	Ethics	en_US
dc.title	บทบาทของอารมณ์ในจริยศาสตร์ของขงจื๊อ	en_US
dc.title.alternative	Role of emotion in confucius' ethics	en_US
dc.type	Thesis	en_US
dc.degree.name	อักษรศาสตรมหาบัณฑิต	en_US
dc.degree.level	ปริญญาโท	en_US
dc.degree.discipline	ปรัชญา	en_US
dc.degree.grantor	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย	en_US
dc.email.advisor	Suwanna.Sat@Chula.ac.th
dc.identifier.DOI	10.14457/CU.the.2006.406