การศึกษาฤทธิ์ปกป้องเซลล์ประสาทของออกซิเรสเวอราทรอล: รายงานการวิจัย

Abstract

สาร oxyresveratrol เป็นสารในกลุ่ม polyphenolic stilbene ซึ่งพบในพืชวงศ์ขนุนหลายชนิด เช่น หม่อน และมะหาด สารนี้ได้มีการศึกษาฤทธิ์ทางชีวภาพมากมาย ได้มีผู้เสนอความเห็นว่าสารนี้อาจมีศักยภาพในการปกป้องเซลล์ประสาท เพราะมีรายงานว่า oxyresveratrol สามารถลดอาการบาดเจ็บของสมองหนูที่ขาดเลือดอย่างเฉียบพลัน และสามารถป้องกันเซลล์ประสาทเพาะเลี้ยงจากพิษของ β-amyloid ได้ โครงการวิจัยนี้จึงได้ดำเนินการโดยมีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาศักยภาพของ oxyresveratrol ในการปกป้องเซลล์ประสาทเพาะเลี้ยง 2 ชนิดคือเซลล์ P19 และ SH-SY5Y ในการทดลองกับเซลล์ประสาท P19 นั้น ได้ทำการเหนี่ยวนำให้เกิดพิษต่อเซลล์โดยการงดให้ซีรัม (FBS) ในอาหารเลี้ยงเซลล์ จากผลการทดลอง พบว่า oxyresveratrol ในขนาด 1 ng/ml สามารถป้องกันเซลล์จากภาวะ oxidative stress ที่เกิดจากการงดอาหารซีรัมได้ โดยมีอัตราการรอดชีวิตของเซลล์คิดเป็นร้อยละ 67.60 ± 0.91 ซึ่งสูงกว่าอัตราการรอดชีวิตของเซลล์ที่ไม่ได้รับ oxyresveratrol ซึ่งอยู่ที่ร้อยละ 40.15 ± 6.82 อนึ่งเป็นที่น่าสนใจว่าในการทดลองนี้ oxyresveratrol มีฤทธิ์ปกป้องเซลล์ประสาทสูงกว่า Trolox และ vitamin C ซึ่งเป็นสารต้านออกซิเดชันที่รู้จักกันดี นอกจากนี้โครงการวิจัยได้ศึกษาเพิ่มเติมฤทธิ์ปกป้องเซลล์ประสาทของ dihydrooxyresveratrol ด้วย แต่พบว่าสารนี้มีฤทธิ์อ่อนกว่า oxyresveratrol ส่วนการทดลองกับเซลล์ SH-SY5Y นั้น ได้ใช้ dexamethasone ในขนาด 50 และ 100 μM เหนี่ยวนำให้เกิดพิษต่อเซลล์ ทำให้เซลล์ตาย จากผลการทดลอง พบว่าในสภาวะการทดลองดังกล่าว oxyresveratrol ในขนาด 5-40 μM ไม่สามารถลดอัตราการตายของเซลล์ได้ สรุปได้ว่าผลการทดลองแสดงให้เห็นว่า oxyresveratrol ซึ่งเป็นสารจากธรรมชาติ สามารถเพิ่มอัตราการรอดชีวิตของเซลล์ประสาท P19 ในภาวะขาดซีรัมในอาหารได้ แต่ไม่สามารถป้องกันการตายของเซลล์ที่เกิดจากพิษจากการเหนี่ยวนำโดย dexamethasone ซึ่งเป็นสาร glucocorticoid ข้อมูลใหม่ซึ่งได้จากการศึกษาในครั้งนี้เป็นสิ่งที่ยืนยันว่า oxyresveratrol มีศักยภาพในการปกป้องเซลล์ประสาท และชี้ให้เห็นว่าเราควรจะศึกษาฤทธิ์ของสารนี้ต่อไป โดยใช้แบบจำลองในหลอดทดลองอื่น และในสัตว์ทดลอง เพื่อให้ได้หลักฐานเพิ่มเติม ที่สนับสนุนฤทธิ์ปกป้องเซลล์ประสาทของสารนี้