การสร้างคุณค่าเชิงสัญญะผ่านกลวิธีทางภาษาในนิตยสารประเภทอาหาร

วิภาดา รัตนดิลก ณ ภูเก็ต

dc.contributor.advisor	เทพี จรัสจรุงเกียรติ
dc.contributor.author	วิภาดา รัตนดิลก ณ ภูเก็ต
dc.contributor.other	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะอักษรศาสตร์
dc.date.accessioned	2019-09-14T02:16:29Z
dc.date.available	2019-09-14T02:16:29Z
dc.date.issued	2561
dc.identifier.uri	http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/62959
dc.description	วิทยานิพนธ์ (อ.ด.)--จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2561
dc.description.abstract	งานวิจัยนี้มุ่งศึกษาการสร้างคุณค่าเชิงสัญญะผ่านกลวิธีทางภาษาในนิตยสารประเภทอาหาร เนื่องจากอาหารมิได้มีความสำคัญเป็นเพียงหนึ่งในปัจจัยสี่ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์เท่านั้น ทว่าอาหารยังเป็นสิ่งที่มนุษย์ใช้สื่อความหมายระหว่างกัน และเป็นวิถีปฏิบัติอันเกิดจากการประกอบสร้างทางสังคมและวัฒนธรรมด้วย ข้อมูลที่ใช้ในงานวิจัยนี้รวบรวมจากคอลัมน์ประจำที่นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับอาหารและกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับอาหารจากนิตยสารประเภทอาหาร 4 ชื่อฉบับ ได้แก่ นิตยสารแม่บ้าน นิตยสารครัว นิตยสาร Gourmet & Cuisine และนิตยสาร Health & Cuisine ตั้งแต่ฉบับเดือนมกราคม พ.ศ. 2558 - ธันวาคม พ.ศ. 2558 รวม 48 ฉบับ การวิเคราะห์อาศัยกรอบแนวคิด (1) วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ของแฟร์คลัฟ (Fairclough, 1995a) (2) การบริโภคคุณค่าเชิงสัญญะของโบดริยาร์ (Baudrillard, 2001) และ (3) รสนิยมของบูร์ดิเยอ (Bourdier, 1984) ผลการวิเคราะห์แสดงให้เห็นว่า นิตยสารประเภทอาหารมิได้นำเสนอคุณค่าเชิงอรรถประโยชน์ที่แท้จริงของอาหารและกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับอาหารในฐานะหนึ่งในปัจจัยสี่ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์เท่านั้น หากแต่นิตยสารยังได้ประกอบสร้างชุดความคิดเกี่ยวกับอาหารและกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับอาหารให้กลายเป็นสิ่งที่มีคุณค่าเชิงสัญญะ ดังปรากฏชุดความคิดสำคัญ 2 ประการด้วยกัน คือ (1) อาหารและกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับอาหารเป็นสิ่งแสดงตัวตนหรืออัตลักษณ์ และเป็นเครื่องสถาปนาสถานภาพของผู้บริโภคเฉพาะกลุ่มเป็น “คนฉลาดเลือกบริโภคอย่างมีรสนิยม” (2) อาหารและกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับอาหารเป็นสิ่งแสดงตัวตนหรืออัตลักษณ์ และเป็นเครื่องสถาปนาสถานภาพของเชฟ ผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญการรังสรรค์เมนูอาหารอย่างมีรสนิยม ชุดความคิดเหล่านี้ถูกประกอบสร้างผ่านกลวิธีทางภาษา ได้แก่ การเลือกใช้ชุดคำศัพท์ การใช้คำอ้างถึง การให้รายละเอียดโดยการระบุแหล่งที่มาของวัตถุดิบหรือสินค้าอย่างเฉพาะเจาะจง การให้รายละเอียดโดยการระบุราคา การให้รายละเอียดโดยการใช้รางวัลเป็นเครื่องยืนยัน การใช้ความเปรียบ การใช้มูลบท การใช้ประโยคคำถามเชิงวาทศิลป์ การใช้โครงสร้างประโยคแสดงเหตุ-ผล การใช้สหบท และการใช้ภาพประกอบ ชุดความคิดเกี่ยวกับคุณค่าเชิงสัญญะเหล่านี้กลายเป็นชุดความรู้เกี่ยวกับอาหารและกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับอาหารชุดหนึ่งที่นิตยสารประกอบสร้างขึ้นและทำให้ความรู้ชุดนี้กลายเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับ คนเฉพาะกลุ่มซึ่งไม่เพียงแต่จะเป็นคนฉลาดบริโภคอย่างมีความรู้ แต่จะต้องเป็นผู้มีรสนิยมด้วย อุดมการณ์ที่มีอิทธิพลต่อตัวบท ได้แก่ แนวคิดวัฒนธรรมบริโภคนิยม แนวคิดชั้นทางสังคม แนวคิดสภาวะสมัยใหม่ และแนวคิดสุนทรียภาพ ตัวบทเหล่านี้จึงได้ผลิตซ้ำและตอกย้ำให้อุดมการณ์เหล่านี้คงอยู่ในสังคมต่อไป
dc.description.abstractalternative	This research aims to study the creation of Sign Value in food magazines by means of different linguistics devices. The importance of food is not only as the four necessities of life but also the medium of human communication between each other and traditional way of life which derives from social and cultural construction. The data is collected from regular columns presenting food contents and activities associated with food in four food magazines: Maeban Magazine, Krua Magazine, Gourmet & Cuisine Magazine, and Health & Cuisine Magazine from January 2018 to December 2018 which are in total 48 issues. The data analysis is based on (1) Fairclough’s Critical Discourse Analysis (Fairclough, 1995a), (2) Baudrillard’s conceptual framework called The Consumption of Sign Value (Baudrillard, 2001), and (3) Bourdier’s the Judgement of Taste (Bourdier, 1984). The result indicates that food magazines do not only present authentically beneficial value of food and activities related to food as the four basic needs of life but also construct the conceptual framework as thing that contains sign value. As a result, there are two perspectives towards food and activities associated with it as (1) the representatives of self identification and the creation of self status of some specific consumer’s groups as the ones who wisely choose to consume with taste.; (2) the illustration of self identification and the creation of chefs’ status as the professionals in creating menu with good taste. The above mentioned perspectives are constructed by lexical selection, reference, the detailed description of sources of specific raw ingredients, price identification, award-winning guarantee, metaphor, presupposition, rhetorical questions, cause and effect sentence structure, intertextuality, and illustration. This conceptual framework related to sign value in food and activities associated with it becomes the knowledge set created by the magazines and influences some specific groups as the necessities to represent themselves as sophisticated consumers with good taste. The ideology which influences on written texts in food magazines is the concept of consumerism, social class, modernity, and aesthetics; consequently, these texts are always repeated and emphasized the existence of this ideology in our society.
dc.language.iso	th
dc.publisher	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
dc.relation.uri	http://doi.org/10.58837/CHULA.THE.2018.1042
dc.rights	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
dc.subject	วจนะวิเคราะห์
dc.subject	อรรถศาสตร์
dc.subject	ภาษาไทย -- อรรถศาสตร์
dc.subject	ภาษาไทย -- วจนะวิเคราะห์
dc.subject	ความหมาย (จิตวิทยา)
dc.subject	Semantics
dc.subject	Discourse analysis
dc.subject	Thai language -- Semantics
dc.subject	Food
dc.subject	Meaning (Psychology)
dc.subject.classification	Arts and Humanities
dc.title	การสร้างคุณค่าเชิงสัญญะผ่านกลวิธีทางภาษาในนิตยสารประเภทอาหาร
dc.title.alternative	The construction of sign value by means of linguistic devices in food magazines
dc.type	Thesis
dc.degree.name	อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต
dc.degree.level	ปริญญาเอก
dc.degree.discipline	ภาษาไทย
dc.degree.grantor	จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
dc.email.advisor	Tepee.J@Chula.ac.th
dc.identifier.DOI	10.58837/CHULA.THE.2018.1042