Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ทราบถึงบทบาทและแนวโน้มการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในสื่อมวลชนแต่ละประเภท ได้แก่ สื่อสิ่งพิมพ์ สื่อวิทยุกระจายเสียง สื่อวิทยุโทรทัศน์ และสื่ออินเตอร์เน็ต ซึ่งเผยแพร่ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 – กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2545 โดยวิเคราะห์ความ สัมพันธ์ของคุณสมบัติของสื่อ ปัจจัยแวดล้อมสื่อ ได้แก่ องค์กรผู้เผยแผ่ กลุ่มเป้าหมาย และสภาพสังคม กับเนื้อหาทางพระพุทธศาสนาในสื่อแต่ละชนิดว่ามีอิทธิพลต่อกันอย่างไร ผลการวิจัยพบว่า 1. คุณลักษณะของสื่อ ปัจจัยแวดล้อมของสื่อ มีส่วนกำหนดแนวทางเนื้อหาพระพุทธศาสนาที่นำเสนอในสื่อมวลชนแต่ละประเภทให้แตกต่างกัน 2. เนื้อหาพระพุทธศาสนาในสื่อมวลชนสะท้อนภาพสถานการณ์ปัจจุบันของพระพุทธศาสนาในเมืองไทย ซึ่งมีที่มาจากการเคลื่อนไหวขององค์กรพุทธเป็นส่วนสำคัญ 3. กระแสหลักของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาในสื่อมวลชน แบ่งได้ 3 กลุ่ม คือ (1) กลุ่มอนุรักษ์นิยม (พระพุทธศาสนาแบบประเพณี) (2) กลุ่มปฏิรูป (พระพุทธศาสนาแบบประยุกต์) (3) กลุ่มไสยศาสตร์(นำเสนอพระพุทธศาสนาในเชิงไสยศาสตร์)